در این که عوامل به یکدیگر گره خورده هستند و این دنیای پیچیده محصول ان هاست ،که شکی نیست،ولی در این مورد قضیه را به شکلی دیگر ببینید،بدین ترتیب که اگر ما مردمی داشتیم که به رویکرد تاریخی اهمیت داده و افراد معقولی(استدلالی!)بودند ایا این شرایط (سلب ازادی و ...)به وجود میامد؟پیشتر از این که به دنبال عوامل تشدید کننده باشیم باید به دنبال ریشه ها بگردیم چون این شرایط از اسمان نازل نشده اند که اسمان هم بیاید ان ها را ببرد،ما باعث و بانی ان ها بودیم(اجدادمان البته!)و تا وقتی خود را تغییر ندهیم ،توقعی هم نباید داشته باشیم ،حال برای این که خود را تغییر دهم(خود کلی)چه کنیم؟به دنبال ریشه ها بگردیم ،یعنی ببینیم چه شد که این جوری شد؟بعد با حذف عوامل مخرب و جایگزنی ان ها در بلند مدت توقع تغییر داشته باشیم در غیر این صورت از این وضع که نجات یافتیم در یکی بدترش میفتیم(که همین تاریخ هزار بار نشان داده است،نمونه :32 سال پیش ایران! )