04-06-2013, 10:52 PM
٭٭٭٭٭ کارواژه[sup][aname="rpad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf"][[/aname][anchor="pad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf"]1][/anchor][/sup] های آموده[sup][aname="rpad421102da9954593b518b3d4d79401f6"][[/aname][anchor="pad421102da9954593b518b3d4d79401f6"]2][/anchor][/sup] (افعال ترکیبی یا مرکّب) آسیبی سخت بر زبان پارسی
Mehrmad Kahzaei
" کارواژه‌ها " در دستور زبان پارسی، واژگانی هستند که انجام یک کُنش را نشان می‌دهند. یک کارواژه مَهَندترین[sup][aname="rpa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b"][[/aname][anchor="pa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b"]3][/anchor][/sup] بخش یک گزاره‌است. یک کارواژه خود به تنهایی می‌تواند همه داده‌های نیازین در یک گزاره را در بر داشته باشد.
کارواژه‌ها واژگانی زایا هستند. کارواژه‌های هرزبان، چشمه‌های زاینده واژگان آن زبان هستند، زیرا از هر کارواژه چندین واژه همریشه می توان برگرفت که همگی به گونه‌ای[sup][aname="rpa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a"][[/aname][anchor="pa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a"]4][/anchor][/sup] انجام آن " کُنش " را می رسانند. ببینید از کارواژه " ساختن "، چند واژه می توان بدست آورد: ساز، ساخت، سازنده، سازندگی، سازش، سازشکار، سازوکار، سازگار، سازمند، سازمان، سازمانده، سازماندهی، سازواره[sup][aname="rpa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072"][[/aname][anchor="pa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072"]5][/anchor][/sup]، سازوار[sup][aname="rpa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d"][[/aname][anchor="pa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d"]6][/anchor][/sup]، ناساز، همساز، سازوبرگ، سازه، سازیدن، ، ساختار، ساختگی، ساختمان، زیرساخت، آهنگساز، ساززن، برساخته[sup][aname="rpa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f"][[/aname][anchor="pa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f"]7][/anchor][/sup] و...
ناگوارترین آسیب زبان عربی در زبان پارسی نازاکردن دستگاه کارواژه‌های ساده زبان پارسی بوده‌است. برای نمونه به جای آموزاندن، تعلیـم دادن؛ به جای خوراندن، تغذیـه کردن؛ به جای کوشیـدن، سعی به عمل آوردن/سعی کردن؛ به جای گردیـدن، تغیـیـر کردن؛ به جای برآمدن، طلوع کردن، روایی یافت.
با جایگزین شدن واژگان عربی با کارواژه‌های پارسی، برای رساندن پویایی و کنش در آن واژه، به ناچار این واژگان عربی با کارواژه‌های کردن، شدن، گردیـدن، و نمودن همراه می‌شدند. ولی این آسیب تنها به این .... محدود نماند. این شیوه کم کم کارواژه های پارسی را نیز در بر گرفت و آنها را از زایش باز داشت و سترون کرد. در این روند نخست از کارواژه‌های پارسی، نامواژه[sup][aname="rpaf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba"][[/aname][anchor="paf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba"]8][/anchor][/sup] ساخته شد و آنگاه نامواژه همراه با کردن، شدن، گردیـدن، و نمودن یک کارواژه آمیزه‌ای[sup][aname="rpacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574"][[/aname][anchor="pacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574"]9][/anchor][/sup] نازا می سازد. مانند کوشش کردن به جای کوشیـدن؛ آموزش دادن، به جای آموزاندن؛ پرورش دادن، به جای پروریـدن؛ مالش دادن، به جای مالیـدن؛ کاوش کردن، به جای کاویـدن، شکیبایی کردن بجای شکیبیدن[sup][aname="rpa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81"][[/aname][anchor="pa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81"]10][/anchor][/sup]، پالایش[sup][aname="rpaaee3d2035cc94674812bfec9d880602f"][[/aname][anchor="paaee3d2035cc94674812bfec9d880602f"]11][/anchor][/sup] کردن بجای پالاییدن، گسترش دادن بجای گسترانیدن، مانند بودن بجای مانستن، آزمایش کردن بجای آزمودن، اندیشه کردن بجای اندیشیدن و ...
کارواژه‌های[sup][aname="rpafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371"][[/aname][anchor="pad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf"]1][/anchor][/sup] آمیزه‌ای، نازا هستند و واژه دیگری از آنها نمی توان گرفت؛ حمام گرفتن، تجربه‌کردن، وابستگی داشتن، دل بریدن، طلاق دادن و تهمت زدن نمونه‌هایی از این گونه کارواژه هاست.
واژگان عربی، بسیاری از کارواژه‌های زاینده پارسی را میراندند و امروزه بسیاری از آنها به فراموشی سپرده شده اند. کارواژه های زیبایی مانند: سپوختن[sup][aname="rpaaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be"][[/aname][anchor="pafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371"]12][/anchor][/sup]، آجیدن، فساییدن[sup][aname="rpae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2"][[/aname][anchor="paaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be"]13][/anchor][/sup] و افالیدن، فسوسیدن[sup][aname="rpa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58"][[/aname][anchor="pae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2"]14][/anchor][/sup]، ویزیدن، آهنجیدن[sup][aname="rpa5572c11134324332b08fdda0c9b82428"][[/aname][anchor="pa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58"]15][/anchor][/sup]، آزرمیدن[sup][aname="rpaaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0"][[/aname][anchor="pa5572c11134324332b08fdda0c9b82428"]16][/anchor][/sup]، آهیختن، انباردن[sup][aname="rpa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4"][[/aname][anchor="paaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0"]17][/anchor][/sup]، همارستن[sup][aname="rpa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8"][[/aname][anchor="pa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4"]18][/anchor][/sup]، اندمیدن[sup][aname="rpa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825"][[/aname][anchor="pa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8"]19][/anchor][/sup]، هرویسپاندن[sup][aname="rpa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc"][[/aname][anchor="pa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825"]20][/anchor][/sup]، اوباریدن[sup][aname="rpa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72"][[/aname][anchor="pa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc"]21][/anchor][/sup]، اُستوانیدن[sup][aname="rpa67ed0d74792249d68699077bd5054c68"][[/aname][anchor="pa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72"]22][/anchor][/sup]، هناییدن[sup][aname="rpa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64"][[/aname][anchor="pa67ed0d74792249d68699077bd5054c68"]23][/anchor][/sup]، سُهیدن[sup][aname="rpa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a"][[/aname][anchor="pa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64"]24][/anchor][/sup]، تَفسیدن[sup][aname="rpa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5"][[/aname][anchor="pa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a"]25][/anchor][/sup]، هکانیدن[sup][aname="rpafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1"][[/aname][anchor="pa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5"]26][/anchor][/sup]، افژولیدن[sup][aname="rpa877a530250d24c0495d1fc741991589a"][[/aname][anchor="pafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1"]27][/anchor][/sup]. آگاشتن[sup][aname="rpaa4274dbd254846799af54e41937deab3"][[/aname][anchor="pa877a530250d24c0495d1fc741991589a"]28][/anchor][/sup]، پرماسیدن[sup][aname="rpafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168"][[/aname][anchor="paa4274dbd254846799af54e41937deab3"]29][/anchor][/sup]، یوفانیدن[sup][aname="rpa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9"][[/aname][anchor="pafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168"]30][/anchor][/sup] و...
پس بیایید، از این پس بیشتر از کارواژه های ساده پارسی را بکار گیریم.
رونوشت[sup][aname="rpa44cb60f44ae04b4d9fbd2402459001be"][[/aname][anchor="pa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9"]31][/anchor][/sup] از https://www.facebook.com/notes/%D8%A8%D8...7734444909
\----
[aname="pad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf"]1[/aname]. ^ [anchor=rpad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf]آ[/anchor] [anchor=rpafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371]ب[/anchor] kâr+vâže::Kârvâže || کارواژه: فعل Dehxodâ verb
[aname="pad421102da9954593b518b3d4d79401f6"]2[/aname]. [anchor=rpad421102da9954593b518b3d4d79401f6]^[/anchor] â{pišvand}+mudan::Âmudan || آمودن: ترکیب کردن to combine
[aname="pa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b"]3[/aname]. [anchor=rpa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b]^[/anchor] meh+and::Mehand || مهند: مهم important; significant
[aname="pa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a"]4[/aname]. [anchor=rpa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a]^[/anchor] Gen <— Gun || گن: جنس Ϣiki-En, Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ genus; sex
[aname="pa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072"]5[/aname]. [anchor=rpa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072]^[/anchor] Sâzvâre || سازواره: جاندار زنده; هر ساز و کاری که همانندیک موجود زنده با مجموعه ای از اجزا و دستگاههای دارای کنش متقابل با یکدیگر عمل می کند. [URL=هر ساز و کاری که همانندیک موجود زنده با مجموعه ای از اجزا و دستگاههای دارای کنش متقابل با یکدیگر عمل می کند.][/URL] organism
[aname="pa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d"]6[/aname]. [anchor=rpa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d]^[/anchor] Sâzvâridan || سازواریدن: وقف یافتن; انطباق پیدا کردن Ϣiki-En to adapt
[aname="pa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f"]7[/aname]. [anchor=rpa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f]^[/anchor] bar+sâxtan::Barsâxtan || برساختن: جعل کردن Dehxodâ, Ϣiki-En to coin || برساختن: به انجام رسانیدن to develop | || برساختن: آموزش دادن; تعلیم دادن to instruct; to construct
[aname="paf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba"]8[/aname]. [anchor=rpaf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba]^[/anchor] nâm+vâže::Nâmvâže || نامواژه: اسم fa.wiktionary.org, Ϣiki-En, Ϣiki-De noun substantiv
[aname="pacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574"]9[/aname]. [anchor=rpacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574]^[/anchor] Âmixtan || آمیختن: مخلوط کردن to mix mischen || آمیختن: یکی کردن to merge
[aname="pa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81"]10[/aname]. [anchor=rpa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81]^[/anchor] Šakiftan <— Šakibidan || شکیفتن: شکیب کردن; صبر نمودن Dehxodâ to wait
[aname="paaee3d2035cc94674812bfec9d880602f"]11[/aname]. [anchor=rpaaee3d2035cc94674812bfec9d880602f]^[/anchor] Pâludan || None: تمیز کردن; پاک کردن Ϣiki-En, Ϣiki-En to refine; to clear
[aname="pafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371"]12[/aname]. [anchor=rpaaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be]^[/anchor] Sapuxtan <— Sopuxtan || سپوختن: چیزی رابجایی خلانیدن loghatnameh.com, Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ to penetrate
[aname="paaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be"]13[/aname]. [anchor=rpae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2]^[/anchor] Fesudan || فسودن: فسونگری کردن Dehxodâ, Ϣiki-En to charm
[aname="pae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2"]14[/aname]. [anchor=rpa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58]^[/anchor] Fosusidan || فسوسیدن: دریغ و تأسف و حسرت خوردن: رخش بر مه و خور فسوسد همی - پری خاک راهش ببوسد همی Dehxodâ to yearn
[aname="pa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58"]15[/aname]. [anchor=rpa5572c11134324332b08fdda0c9b82428]^[/anchor] Âhanjidan || آهنجیدن: انتزاع کردن; بیرون کشیدن Ϣiki-En to abstract
[aname="pa5572c11134324332b08fdda0c9b82428"]16[/aname]. [anchor=rpaaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0]^[/anchor] Âzarmidan || آزرمیدن: احترام گذاردن Dehxodâ, Ϣiki-En to regard
[aname="paaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0"]17[/aname]. [anchor=rpa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4]^[/anchor] Anbâštan <— Anbârdan
[aname="pa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4"]18[/aname]. [anchor=rpa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8]^[/anchor] Hamârestan || همارستن: کاری را چندباره انجام دادن. تکرار کردن. این کارواژه در گویش گرکویه ای “هَمارستِمُن” آمده است که ریخت پارسی نوین آن «همارستن» می شود. Ϣiki-En to repeat
[aname="pa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8"]19[/aname]. [anchor=rpa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825]^[/anchor] Andamidan || اندمیدن: آه کشیدن; دریغ خوردن; مرد همواره به اول کار خود می گردد و به آن می اندمد و از خوشی ها باز می خواهد… (طبقات الصوفیه، ۴۵). fa.wiktionary.org, Dehxodâ, Ϣiki-En to sigh || اندمیدن: دریغ خوردن to poignant
[aname="pa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825"]20[/aname]. [anchor=rpa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc]^[/anchor] Harvispânidan <— Harvispândan || هرویسپانیدن: کامل کردن fa.wiktionary.org, Ϣiki-En to complete
[aname="pa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc"]21[/aname]. [anchor=rpa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72]^[/anchor] u+bâštan::Ubâštan || اوباشتن: بلع کردن; بلعیدن; فروبردن Dehxodâ, Ϣiki-En, Ϣiki-En to ingurgitate; to swallow; to devour
[aname="pa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72"]22[/aname]. [anchor=rpa67ed0d74792249d68699077bd5054c68]^[/anchor] Ostovânidan <— Ostovândan || استوانیدن: اثبات کردن Ϣiki-En to prove || استوانیدن: ثابت کردن to fixate
[aname="pa67ed0d74792249d68699077bd5054c68"]23[/aname]. [anchor=rpa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64]^[/anchor] Hanudan || هنودن: تأثیر کردن، اثر گزاردن; کارواژه ی کهن آن خشنویتن بوده = خشناتای = هشنودن - هنودن که در آغاز به چم اثر راضی کننده و کار قانع کننده بوده. -ariavand Ϣiki-En, Dehxodâ to effect
[aname="pa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64"]24[/aname]. [anchor=rpa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a]^[/anchor] Sohidan || سهیدن: حس کردن MacKenzie to sense
[aname="pa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a"]25[/aname]. [anchor=rpa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5]^[/anchor] Tafsidan || تفسیدن: گرم شدن: چو خورشید تابان ز گنبد بگشت - بکردار آهن بتفسید دشت Dehxodâ, Ϣiki-En, Ϣiki-En to toast; to warm up
[aname="pa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5"]26[/aname]. [anchor=rpafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1]^[/anchor] Hakânidan || هکانیدن: تعیین کردن Ϣiki-En to determine
[aname="pafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1"]27[/aname]. [anchor=rpa877a530250d24c0495d1fc741991589a]^[/anchor] Afžulidan || افژولیدن: برانگیختن; برسر کار آوردن Dehxodâ, fa.wiktionary.org, Ϣiki-En to excite; to arouse
[aname="pa877a530250d24c0495d1fc741991589a"]28[/aname]. [anchor=rpaa4274dbd254846799af54e41937deab3]^[/anchor] â{pišvand}+gâštan::Âgâštan || آگاشتن: ثبت کردن fa.wiktionary.org, Ϣiki-En to register
[aname="paa4274dbd254846799af54e41937deab3"]29[/aname]. [anchor=rpafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168]^[/anchor] Basâvidan <— Parmâsidan || بساویدن: لمس کردن Ϣiki-En to touch
[aname="pafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168"]30[/aname]. [anchor=rpa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9]^[/anchor] Yufânidan || یوفانیدن: مبادله کردن; دادوستد کردن Ϣiki-En, Ϣiki-En to interchange; to trade
[aname="pa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9"]31[/aname]. [anchor=rpa44cb60f44ae04b4d9fbd2402459001be]^[/anchor] ru+nevešt::Runevešt || رونوشت: کپی Dehxodâ, Ϣiki-En copy
Mehrmad Kahzaei
" کارواژه‌ها " در دستور زبان پارسی، واژگانی هستند که انجام یک کُنش را نشان می‌دهند. یک کارواژه مَهَندترین[sup][aname="rpa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b"][[/aname][anchor="pa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b"]3][/anchor][/sup] بخش یک گزاره‌است. یک کارواژه خود به تنهایی می‌تواند همه داده‌های نیازین در یک گزاره را در بر داشته باشد.
کارواژه‌ها واژگانی زایا هستند. کارواژه‌های هرزبان، چشمه‌های زاینده واژگان آن زبان هستند، زیرا از هر کارواژه چندین واژه همریشه می توان برگرفت که همگی به گونه‌ای[sup][aname="rpa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a"][[/aname][anchor="pa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a"]4][/anchor][/sup] انجام آن " کُنش " را می رسانند. ببینید از کارواژه " ساختن "، چند واژه می توان بدست آورد: ساز، ساخت، سازنده، سازندگی، سازش، سازشکار، سازوکار، سازگار، سازمند، سازمان، سازمانده، سازماندهی، سازواره[sup][aname="rpa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072"][[/aname][anchor="pa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072"]5][/anchor][/sup]، سازوار[sup][aname="rpa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d"][[/aname][anchor="pa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d"]6][/anchor][/sup]، ناساز، همساز، سازوبرگ، سازه، سازیدن، ، ساختار، ساختگی، ساختمان، زیرساخت، آهنگساز، ساززن، برساخته[sup][aname="rpa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f"][[/aname][anchor="pa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f"]7][/anchor][/sup] و...
ناگوارترین آسیب زبان عربی در زبان پارسی نازاکردن دستگاه کارواژه‌های ساده زبان پارسی بوده‌است. برای نمونه به جای آموزاندن، تعلیـم دادن؛ به جای خوراندن، تغذیـه کردن؛ به جای کوشیـدن، سعی به عمل آوردن/سعی کردن؛ به جای گردیـدن، تغیـیـر کردن؛ به جای برآمدن، طلوع کردن، روایی یافت.
با جایگزین شدن واژگان عربی با کارواژه‌های پارسی، برای رساندن پویایی و کنش در آن واژه، به ناچار این واژگان عربی با کارواژه‌های کردن، شدن، گردیـدن، و نمودن همراه می‌شدند. ولی این آسیب تنها به این .... محدود نماند. این شیوه کم کم کارواژه های پارسی را نیز در بر گرفت و آنها را از زایش باز داشت و سترون کرد. در این روند نخست از کارواژه‌های پارسی، نامواژه[sup][aname="rpaf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba"][[/aname][anchor="paf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba"]8][/anchor][/sup] ساخته شد و آنگاه نامواژه همراه با کردن، شدن، گردیـدن، و نمودن یک کارواژه آمیزه‌ای[sup][aname="rpacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574"][[/aname][anchor="pacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574"]9][/anchor][/sup] نازا می سازد. مانند کوشش کردن به جای کوشیـدن؛ آموزش دادن، به جای آموزاندن؛ پرورش دادن، به جای پروریـدن؛ مالش دادن، به جای مالیـدن؛ کاوش کردن، به جای کاویـدن، شکیبایی کردن بجای شکیبیدن[sup][aname="rpa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81"][[/aname][anchor="pa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81"]10][/anchor][/sup]، پالایش[sup][aname="rpaaee3d2035cc94674812bfec9d880602f"][[/aname][anchor="paaee3d2035cc94674812bfec9d880602f"]11][/anchor][/sup] کردن بجای پالاییدن، گسترش دادن بجای گسترانیدن، مانند بودن بجای مانستن، آزمایش کردن بجای آزمودن، اندیشه کردن بجای اندیشیدن و ...
کارواژه‌های[sup][aname="rpafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371"][[/aname][anchor="pad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf"]1][/anchor][/sup] آمیزه‌ای، نازا هستند و واژه دیگری از آنها نمی توان گرفت؛ حمام گرفتن، تجربه‌کردن، وابستگی داشتن، دل بریدن، طلاق دادن و تهمت زدن نمونه‌هایی از این گونه کارواژه هاست.
واژگان عربی، بسیاری از کارواژه‌های زاینده پارسی را میراندند و امروزه بسیاری از آنها به فراموشی سپرده شده اند. کارواژه های زیبایی مانند: سپوختن[sup][aname="rpaaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be"][[/aname][anchor="pafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371"]12][/anchor][/sup]، آجیدن، فساییدن[sup][aname="rpae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2"][[/aname][anchor="paaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be"]13][/anchor][/sup] و افالیدن، فسوسیدن[sup][aname="rpa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58"][[/aname][anchor="pae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2"]14][/anchor][/sup]، ویزیدن، آهنجیدن[sup][aname="rpa5572c11134324332b08fdda0c9b82428"][[/aname][anchor="pa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58"]15][/anchor][/sup]، آزرمیدن[sup][aname="rpaaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0"][[/aname][anchor="pa5572c11134324332b08fdda0c9b82428"]16][/anchor][/sup]، آهیختن، انباردن[sup][aname="rpa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4"][[/aname][anchor="paaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0"]17][/anchor][/sup]، همارستن[sup][aname="rpa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8"][[/aname][anchor="pa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4"]18][/anchor][/sup]، اندمیدن[sup][aname="rpa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825"][[/aname][anchor="pa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8"]19][/anchor][/sup]، هرویسپاندن[sup][aname="rpa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc"][[/aname][anchor="pa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825"]20][/anchor][/sup]، اوباریدن[sup][aname="rpa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72"][[/aname][anchor="pa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc"]21][/anchor][/sup]، اُستوانیدن[sup][aname="rpa67ed0d74792249d68699077bd5054c68"][[/aname][anchor="pa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72"]22][/anchor][/sup]، هناییدن[sup][aname="rpa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64"][[/aname][anchor="pa67ed0d74792249d68699077bd5054c68"]23][/anchor][/sup]، سُهیدن[sup][aname="rpa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a"][[/aname][anchor="pa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64"]24][/anchor][/sup]، تَفسیدن[sup][aname="rpa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5"][[/aname][anchor="pa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a"]25][/anchor][/sup]، هکانیدن[sup][aname="rpafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1"][[/aname][anchor="pa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5"]26][/anchor][/sup]، افژولیدن[sup][aname="rpa877a530250d24c0495d1fc741991589a"][[/aname][anchor="pafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1"]27][/anchor][/sup]. آگاشتن[sup][aname="rpaa4274dbd254846799af54e41937deab3"][[/aname][anchor="pa877a530250d24c0495d1fc741991589a"]28][/anchor][/sup]، پرماسیدن[sup][aname="rpafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168"][[/aname][anchor="paa4274dbd254846799af54e41937deab3"]29][/anchor][/sup]، یوفانیدن[sup][aname="rpa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9"][[/aname][anchor="pafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168"]30][/anchor][/sup] و...
پس بیایید، از این پس بیشتر از کارواژه های ساده پارسی را بکار گیریم.
رونوشت[sup][aname="rpa44cb60f44ae04b4d9fbd2402459001be"][[/aname][anchor="pa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9"]31][/anchor][/sup] از https://www.facebook.com/notes/%D8%A8%D8...7734444909
\----
[aname="pad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf"]1[/aname]. ^ [anchor=rpad887c38d25b6466c8a61d95cab335edf]آ[/anchor] [anchor=rpafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371]ب[/anchor] kâr+vâže::Kârvâže || کارواژه: فعل Dehxodâ verb
[aname="pad421102da9954593b518b3d4d79401f6"]2[/aname]. [anchor=rpad421102da9954593b518b3d4d79401f6]^[/anchor] â{pišvand}+mudan::Âmudan || آمودن: ترکیب کردن to combine
[aname="pa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b"]3[/aname]. [anchor=rpa369117dd00ef4a91a3f38f8b19f5cd7b]^[/anchor] meh+and::Mehand || مهند: مهم important; significant
[aname="pa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a"]4[/aname]. [anchor=rpa4e89fcdcef06411a89ef160614d02b1a]^[/anchor] Gen <— Gun || گن: جنس Ϣiki-En, Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ genus; sex
[aname="pa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072"]5[/aname]. [anchor=rpa73618db4e5d5416f95c0db81ba367072]^[/anchor] Sâzvâre || سازواره: جاندار زنده; هر ساز و کاری که همانندیک موجود زنده با مجموعه ای از اجزا و دستگاههای دارای کنش متقابل با یکدیگر عمل می کند. [URL=هر ساز و کاری که همانندیک موجود زنده با مجموعه ای از اجزا و دستگاههای دارای کنش متقابل با یکدیگر عمل می کند.][/URL] organism
[aname="pa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d"]6[/aname]. [anchor=rpa8ce3f9bb95084050b5b74fd7584e490d]^[/anchor] Sâzvâridan || سازواریدن: وقف یافتن; انطباق پیدا کردن Ϣiki-En to adapt
[aname="pa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f"]7[/aname]. [anchor=rpa5f37bec3b4b94ba0a8e8a1803651df4f]^[/anchor] bar+sâxtan::Barsâxtan || برساختن: جعل کردن Dehxodâ, Ϣiki-En to coin || برساختن: به انجام رسانیدن to develop | || برساختن: آموزش دادن; تعلیم دادن to instruct; to construct
[aname="paf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba"]8[/aname]. [anchor=rpaf5401d7aca874d788acd858ddb5856ba]^[/anchor] nâm+vâže::Nâmvâže || نامواژه: اسم fa.wiktionary.org, Ϣiki-En, Ϣiki-De noun substantiv
[aname="pacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574"]9[/aname]. [anchor=rpacade04a65e9641a6830be5bcddfeb574]^[/anchor] Âmixtan || آمیختن: مخلوط کردن to mix mischen || آمیختن: یکی کردن to merge
[aname="pa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81"]10[/aname]. [anchor=rpa5ac5a725e42c45c9bfbdc5f4cfd9bf81]^[/anchor] Šakiftan <— Šakibidan || شکیفتن: شکیب کردن; صبر نمودن Dehxodâ to wait
[aname="paaee3d2035cc94674812bfec9d880602f"]11[/aname]. [anchor=rpaaee3d2035cc94674812bfec9d880602f]^[/anchor] Pâludan || None: تمیز کردن; پاک کردن Ϣiki-En, Ϣiki-En to refine; to clear
[aname="pafa98f26d723c4bb5aad9ee5a9e784371"]12[/aname]. [anchor=rpaaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be]^[/anchor] Sapuxtan <— Sopuxtan || سپوختن: چیزی رابجایی خلانیدن loghatnameh.com, Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ to penetrate
[aname="paaa98c27c283d4faea2c9f2db542d03be"]13[/aname]. [anchor=rpae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2]^[/anchor] Fesudan || فسودن: فسونگری کردن Dehxodâ, Ϣiki-En to charm
[aname="pae4cd3a8ae5424ad38fb95fb00193afb2"]14[/aname]. [anchor=rpa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58]^[/anchor] Fosusidan || فسوسیدن: دریغ و تأسف و حسرت خوردن: رخش بر مه و خور فسوسد همی - پری خاک راهش ببوسد همی Dehxodâ to yearn
[aname="pa599a5d158f8b4ff1bf8fd54f47b33e58"]15[/aname]. [anchor=rpa5572c11134324332b08fdda0c9b82428]^[/anchor] Âhanjidan || آهنجیدن: انتزاع کردن; بیرون کشیدن Ϣiki-En to abstract
[aname="pa5572c11134324332b08fdda0c9b82428"]16[/aname]. [anchor=rpaaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0]^[/anchor] Âzarmidan || آزرمیدن: احترام گذاردن Dehxodâ, Ϣiki-En to regard
[aname="paaf0432f53c6346809be4cccb347ad7f0"]17[/aname]. [anchor=rpa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4]^[/anchor] Anbâštan <— Anbârdan
[aname="pa63e09262de8e49ad87ae8099a08a01d4"]18[/aname]. [anchor=rpa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8]^[/anchor] Hamârestan || همارستن: کاری را چندباره انجام دادن. تکرار کردن. این کارواژه در گویش گرکویه ای “هَمارستِمُن” آمده است که ریخت پارسی نوین آن «همارستن» می شود. Ϣiki-En to repeat
[aname="pa430804a0faf94de19d8477666ccf5ca8"]19[/aname]. [anchor=rpa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825]^[/anchor] Andamidan || اندمیدن: آه کشیدن; دریغ خوردن; مرد همواره به اول کار خود می گردد و به آن می اندمد و از خوشی ها باز می خواهد… (طبقات الصوفیه، ۴۵). fa.wiktionary.org, Dehxodâ, Ϣiki-En to sigh || اندمیدن: دریغ خوردن to poignant
[aname="pa150ddba9edb74ea3a0b5af4165bb3825"]20[/aname]. [anchor=rpa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc]^[/anchor] Harvispânidan <— Harvispândan || هرویسپانیدن: کامل کردن fa.wiktionary.org, Ϣiki-En to complete
[aname="pa2c33b258ecb44fbb8f31e465850da2fc"]21[/aname]. [anchor=rpa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72]^[/anchor] u+bâštan::Ubâštan || اوباشتن: بلع کردن; بلعیدن; فروبردن Dehxodâ, Ϣiki-En, Ϣiki-En to ingurgitate; to swallow; to devour
[aname="pa6a91d774c15649399b105f95c82e5e72"]22[/aname]. [anchor=rpa67ed0d74792249d68699077bd5054c68]^[/anchor] Ostovânidan <— Ostovândan || استوانیدن: اثبات کردن Ϣiki-En to prove || استوانیدن: ثابت کردن to fixate
[aname="pa67ed0d74792249d68699077bd5054c68"]23[/aname]. [anchor=rpa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64]^[/anchor] Hanudan || هنودن: تأثیر کردن، اثر گزاردن; کارواژه ی کهن آن خشنویتن بوده = خشناتای = هشنودن - هنودن که در آغاز به چم اثر راضی کننده و کار قانع کننده بوده. -ariavand Ϣiki-En, Dehxodâ to effect
[aname="pa05d3e9dbf1b2497cb233415ae1ecfb64"]24[/aname]. [anchor=rpa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a]^[/anchor] Sohidan || سهیدن: حس کردن MacKenzie to sense
[aname="pa824a205ba17c46ccb8f1ae06d0b7693a"]25[/aname]. [anchor=rpa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5]^[/anchor] Tafsidan || تفسیدن: گرم شدن: چو خورشید تابان ز گنبد بگشت - بکردار آهن بتفسید دشت Dehxodâ, Ϣiki-En, Ϣiki-En to toast; to warm up
[aname="pa6632f71254254fe09d86bf69b64b58b5"]26[/aname]. [anchor=rpafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1]^[/anchor] Hakânidan || هکانیدن: تعیین کردن Ϣiki-En to determine
[aname="pafa87c49a25e54d15a9d87e2354325ae1"]27[/aname]. [anchor=rpa877a530250d24c0495d1fc741991589a]^[/anchor] Afžulidan || افژولیدن: برانگیختن; برسر کار آوردن Dehxodâ, fa.wiktionary.org, Ϣiki-En to excite; to arouse
[aname="pa877a530250d24c0495d1fc741991589a"]28[/aname]. [anchor=rpaa4274dbd254846799af54e41937deab3]^[/anchor] â{pišvand}+gâštan::Âgâštan || آگاشتن: ثبت کردن fa.wiktionary.org, Ϣiki-En to register
[aname="paa4274dbd254846799af54e41937deab3"]29[/aname]. [anchor=rpafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168]^[/anchor] Basâvidan <— Parmâsidan || بساویدن: لمس کردن Ϣiki-En to touch
[aname="pafd8e288dcaff4a48aa39c2861bf99168"]30[/aname]. [anchor=rpa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9]^[/anchor] Yufânidan || یوفانیدن: مبادله کردن; دادوستد کردن Ϣiki-En, Ϣiki-En to interchange; to trade
[aname="pa9129437d6bf04e2ab695483660a0adf9"]31[/aname]. [anchor=rpa44cb60f44ae04b4d9fbd2402459001be]^[/anchor] ru+nevešt::Runevešt || رونوشت: کپی Dehxodâ, Ϣiki-En copy
.Unexpected places give you unexpected returns
![[-]](https://daftarche.com/images/bootbb/collapse.png)