[Mehrbod]

ماده‌ی تاریک به زبان ساده

ماده‌ی تاریک از یک نگره برآمده که کیهان‌شناسان بیرون داده‌اند. آنها با نِپـاهش کهکشانها دریافتند که چرخش کناره‌ها و بازو‌ان آنها، آن تُـندایی را که قانون گرانش می‌گوید، ندارد. آنها گفتند که گویا ریزگان دیگری هم که شــید‌شان به ما نمیرسد و یا شیدی از خود برون نمی‌تابند، در کار میباشند که نیروی گرانششان، روی
چرخش این کهکشان ها کارگر است، زیرا این چرخش با چَنـتای تکه‌های پدیدار ِ ماده‌ی آن کهکشانها جور در نمیآید، ولی چون نمی‌دانستند که این ماده‌ی نادیدنی (= فوتون نمی‌دهد) چیست و در این باره داده 'روشنی' در دست نداشتند، این پدیده را ماده‌ی 'تاریک' نامیده و کار را به کارشناسان ریزگان بُـنیادین پاس داده و گفتند: اینک شما بیابید این چه می تواند باشد!؟

پاسخ‌ کارشناسان این بود که اینها می‌توانند «نوترینو‌ها» باشند که تَن‌مایه دارند، ولی شید نمی‌تابند، پس گرانش دارند، ولی با تلسکوپ نمی‌توان دید و ...

یک رشته از دانشمندان هم نگره‌ی دیگری دارند و آن این است که شاید «پایای گرانش (G)» آنگونه که نیوتن با آروین در زمین و راژمـان خورشیدی بدست آورد، در همه جا یکسان نیست و "پایا" نمی‌باشد.

در آینده روشن خواهد شد که کـارساز این ناجوری‌ها چه بوده، شاید پیشرفت ابزار نـِپاهِش و شمارگری، گره‌ی برخی ازین پرسمان‌ها را بگشاید.

نگره = نظریه
تُندا = سرعت
قانون گرانش = قانون جاذبه ی اجرام
ریزک = ذره
ریزگان = ذرات
بازتاب = انعکاس
چـَنتا = مقدار، کمیت
پدیدار = (به + دیدار ) مرئی، دیده شدنی
ناپدیدار = نامرئی، دیده ناشدنی- نادیدنی
آروین = تجربه
راژمان خورشیدی = منظومه ی شمسی
کارساز = عامل
تَـن‌مایه = جرم
ماند‌مایه = جرم سکون
پـایـا = ثبات = constant
نـِپاهش (نِپاهستن/نپاهیدن) = مشاهده، to observe

Chronik-Fotos | Facebook