[Mehrbod]

Archive: andishehaa.com - Q&A - #18

***

مزدك بامداد
08-01-17
پیک 154

االبته یاد آور میشویم كه همه جا، یعنی جایی كه شما
و من هم اكنون هستیم، همان مكان مهابنگ است!
چرا كه همه ماده در یك مكان بوده و این مكان كش
آمده و بزرگ شده است و بر این پایه، هر تكه و ذره
از مكان، زمانی همان مكان مهابنگ بوده است و
مركز ویژه ای در این جهان نمیتوان برای مهابنگ
در نگر گرفت.

***

مزدك بامداد
08-01-17
پیک 155

نگارنده ی نخستین : هیچکس
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39110



نه خیلی خوب بود استفاده کردم سپاسگزارم. من از خلاصه آنچه خواندم به نتیجه ای رسیدم که

در ادامه بیان می کنم بررسی بفرمایید که درست فهمیده ام یا خیر. برداشت من این است که ما

زمان را با حرکت ماده درک می کنیم. از طرفی ظاهرا طبق نظریات علمی کل ماده قبل از مهابنگ

در مکان کوچکی فشرده بوده است و سپس پس از مهابنگ گسترش پیدا کرده است. سوال من

این است که خود کل این ماده، که بسیار فشرده بوده است (فرض کنیم ان را به صورت یک گوی

کوچک در نظر بگیریم) آیا خود این گوی کوچک (قبل از مهابنگ) حرکت داشته است؟

به عبارت دیگر خود این گوی کوچک (ماده فشرده) زمانمند است؟ چون تا جایی که فهمیدم

نمی توان حرکت را بدون زمان در نگر گرفت.

من پرسش را به زبان خویش مطرح کردم. ممکن است از دید علمی گسترده شما خنده دار بیاید.

باز هم مرا ببخشید. سپاس

1- بوارونه، زمان را نمیتوان بدون جنبش
انگاشت. جنبش بنیادین است.
2- تصور یك گوی كوچك در مكان نادرست است،
چرا كه همه ی مكان، خود محدود به این گنجایش
( گنجایش پلانك ) بوده و مكانی بیرون از این
گوی وجود نداشته كه این گوی بخواهد در آن
جنبشی داشته باشد یا خیر!

بزبان دیگر، همه جنبش و مكان, درون این گنجایش
كم درهم فشرده بوده و با افزایش این گنجایش،
جنبش در این گنجایش ( حجم) پراكنده شده است.
مكان كنونی از همان مكان درهم فشرده, باز شده.

--
از انجاییكه انگاشت 4 بعدی برای ما باشندگان 3
بعدی اندكی دشور است، شوربختانه بسیاری از
دوستان ، مهابنگ را چنین تصور میكنند كه گوی
كوچكی در مكان !! بوده كه همه ماده در آن بوده!
در حالیكه اصولاً مكانی جز "گوی " در كار نبوده
و این "گوی گوچك" در مكان نبوده بلكه خودش
مكان بوده و است.

برای همین هم میگویند كه مهابنگ، همان
انبساط مكان است و نه انفجار ماده در مكان !

***

مزدك بامداد
08-01-17
پیک 156

برهان بازگشت بی پایان
(1) از بی خدایان بپرس علت بیگ بنگ چه بود؟.
(2) بدون توجه به پاسخ آن ها بپرس از کجا می دانند.
(3) این رویه را ادامه بده تا جایی که آن بی خدا بپذیرد که پاسخ یکی از پرسش ها را نمی داند.
(4) تو پیروز شدی!
(5) پس خدا هست.www.daftarche.com]" class="mycode_img" />

***

مزدك بامداد
08-01-17
پیک 157

نگارنده ی نخستین : نوترینو0
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39092



..[b]بسیار عالی ! با زبان کلمات فارسی بهتر و ساده تر از این نمیتوان توضیح داد!
برای فهم این مطلب شاید سالها مطالعه لازم باشد! [/b]

شرمنده می فرمایید!
انا بشر مثلکمwww.daftarche.com]" class="mycode_img" />

***

مزدك بامداد
08-01-17
پیک 158

نگارنده ی نخستین : هیچکس
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39139



سپاس. پس دانستم که تصور این که بپندارم که گوی کوچکی در مکان بوده است در نگر

علمی شما نادرست است. این را دانستم. فقط نکته دیگری برایم مجهول است. این چیز محدود

(همان مکان یا ماده فشرده) در کجا گنجیده بوده است؟ بالاخره این مکان همان طور که گفتید

محدود است خارج از این حد چه بوده است؟ مکان دیگری بوده است؟ علم در این باره چه

می گوید؟ شاید اصلا کل مطلب را درست متوجه نشده باشم.

نکته دیگری هم هست فرمودید گوی کوچک در مکان نبوده بلکه خودش مکان بوده. این به این

معناست که ماده فشرده و مکان یکی هستند؟ و یا اینگونه نیست و من باز در درک موضوع به

خطا رفته ام؟ می دانم که ساده سازی پاسخ های علمی دشوار است. از این که به زحمت

می افتید شرمنده ام.

نگفتیم كه ماده و مكان یكی بوده اند.
بلكه مكان خیلی كوچك بوده پر از ماده.

مقوله های بیرون و درون، " در" جایی و ..
همه ازبودن ما در مكان و مشاهده ی مكان
سرچشمه گرفته اند و به مغز ما اندر شده اند.
بر ای پایه نمیتوان این مفاهیم را برای خود
مكان بكار برد و گفت كه بیرون از مكان چه بوده ،
همچنانكه نمیتوان گفت كه پیش از زمان چه بوده!!

اینهم یك پیام همانند ما در این باره :

چه کسی گفته که چون زمان بی وجود ماده معنی ندارد پس ماده ازلی است؟ چرا نباید شروع زمان را از شروع خلق ماده فرض کرد؟

مقوله هایی چون " آغاز" ( شروع) و پایان ، خود در بستر
بـُعد ها dimensions تعریف و فهم میشوند و
نمیتوانند بر روی خود این بعد ها هم بكار روند.
همچنان كه درریاضی ، خود دستگاه مختصات
دارای آغاز و پایان و .. نیست بلكه شكل و یا
موجود هندسی( خط، نقطه، دایره ، ..) كه در
این دستگاه مختصات است، دارای آغاز و
پایان و پس و پیش و بالا و پایین و ... است!
برای فهم بهتر، هویج كه در بعد مكان است دارای آغاز و پایان
است چون جایی هست كه هویج دیگر نیست و همین هویچ در بعد
زمانی هم آغاز و پایان دارد، چون زمانی بوده كه هویج نبوده
و زمانی بوده كه وجود هویج آغاز شده و زمانی هم وجود هویج
به پایان رسیده است.
ولی ما نمیتوانیم بگوییم كه جایی هست كه پس از آن دیگر جایی
نیست و جا دیگر تمام شده و یا جایی هست كه در ورای آن دیگر
جایی نیست و مكان از انجا آغاز میشود. همچنین نمیتوان گفت كه
زمانی بوده است كه در یك لحظه پیش از ان ! زمان نبوده است
و زمانی خواهد بود كه پس از ان زمانی دیگر نخواهد بود.
بر این پایه همچنان كه گفتیم، واژگانی چون ( ,in , out, before، after
آغاز و پایانend, begin, ) خود واژگان ابعادی dimensional یعنی
یا temporal و یا local هستند و زیر مفهوم بعد ها تعریف و
تجربه و دریافت شده اند و نه روی آنها. یعنی نمیتوان از شروع
زمان سخن گفت و زمانی متصور نیست كه پیش از ان زمان نبوده!
( و یا مكانی كه دوسانت در پس آن مكان دیگر نیست!)
از سوی دیگر نمیتوان رد كرد كه زمان بی جنبش و ماده مفهوم
ندارد، چون مفهومی ذهنی است كه از نرخ جنبش متنازع میشود
( بقول پو سینا ، موجود ضعیف ! است) یعنی اگر ساعت و شب
و روز ضربان قلب و .. نباشد شما نمیدانید كه زمان " گذشته"
یا خیر! و بر این پایه زمان جایی هست كه ماده هم هست.
بزبان دیگر میتوان گفت كه در هزجایی كه زمان هست ماده هم
هست و یا ماده در هر زمانی هست كه همان معنی ازلی بودن است.
( ازل=بینهایت منفی در محور زمان )
( ابد=بینهایت مثبت در محور و بعد زمان)
--
از سوی دیگر هر فعلی نیاز به زمان دارد و خلق و یا آفرینش
هم همین است بویژه كه آفرینش یعنی انیكه چیزی در یك زمانی
نیست و زمانی پس از آن، هست !! پس آفرینش خود در بستر زمان
شدنی و بر خود زمان نمیتواند جاری شود.
امیدوارم روشن گفته باشم.

***

مزدك بامداد
08-01-19
پیک 159

نگارنده ی نخستین : Zanbor
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39222

نگارنده ی نخستین : مزدك بامداد
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...5#post3835



حقیقت چیزی نیست جز شناخت درست از واقعیت جهان " بیرونی".
تنها با این شناخت درست شما میتوانید واقعیت را بسود فرازیست
بهینه ئ خود دگرگون كنید..................

مزدک جان کم کم دارم با مسلک شما آشنا میشوم . اما دوست دارم بدانم از اینهمه بحث علمی که داشتی چه چیزی را اثبات خواستی بکنی؟
منتظر پاسخ شما هستم.

كم كم اینرا هم در خواهید یافت.•

***

مزدك بامداد
08-01-20
پیک 160

نگارنده ی نخستین : Zanbor
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39272

نگارنده ی نخستین : مزدك بامداد
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39261





كم كم اینرا هم در خواهید یافت.
...

•
امیدوارم جناب مزدک
ولی من خیلی راحت تر این جور پاسخ علمی رو برای خودم حلاجی میکنم، به نظر
من این بحث های غلیظ فقط تونلی است برای رسیدن به آنچه میخواهیم .
به هر حال صبر میکنم تا ببینم ادامه پاسخ شما به جناب هیچکس چه خواهد بود
چون من تاپیک را به طور جدی از سوال جناب هیچکس دنبال میکنم . تاپیک های
قبلی خیلی سنگین بود.
به امید یافتن حقیقت...

البته همه ی كارهای ما برای رسیدن به آنچه است
كه میخواهیم ولی این زمانی شدنی است كه دارای
شناخت درست بوده و سخن مان راست باشد و گرنه
به آنچه میخواهیم نمیرسیم و یا اینكه خواسته ی ما
پندارین ( خیالی) و یا" نا مشروع" و ..بوده است.
پس پرسشی و سرزنشی در این نیست كه هر كس
در راه رسیدن به آنچه میخواهد تلاش میكند، بلكه
سرزنش در راه و روش و راستی این تلاش است!


راستی كـُن كه راستان رَستند
در جهان ، راستان قوی دَستند!•

***

مزدك بامداد
08-01-20
پیک 161

نگارنده ی نخستین : هیچکس
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39343



آقای
بامداد. قسمت اول را به دقت خواندم. چون برای من سنگین بود مجبورم سوالاتم
را بخش بخش کنم و در هر مورد سوال نمایم. علت این که اندیشیدم شما در
توضیحتان برای من ماده را همان مکان گرفته اید این جمله شما بود:

"شوربختانه بسیاری از
دوستان ، مهابنگ را چنین تصور میكنند كه گوی
كوچكی در مكان !! بوده كه همه ماده در آن بوده!
در حالیكه اصولاً مكانی جز "گوی " در كار نبوده
و این "گوی گوچك" در مكان نبوده بلكه خودش
مكان بوده و است. "

من از جمله هایی که با قرمز مشخص کرده ام و ظاهرا به اشتباه پنداشته ام
که شما مکان و ماده را یکی می دانید. نمی دانم درست فهمیدم یا نه پس به هر
حال در نگر علمی مکان و ماده جدای از هم هستند اینطور نیست؟ البته فهمیده
ام که این مکان خیلی کوچک بوده و ماده فشرده هم در ان بوده چنان که نوشته
اید:

"...بلكه مكان خیلی كوچك بوده پر از ماده. "

بنابراین با خودم اندیشیدم که مکانی هست و ماده ای جدا از آن و این دو
یکی نیستند. نمی دانم درست فهمیدم یا باز راه به غلط پیمودم.از مهربانی
خود راهنمایم باشید.

روشن است كه مكان و ماده دومقوله و مفهوم جدا
از هم هستند . امّا برخی نگره های تازه هستند
كه اصولا ً ماده/انرژی را یك ویژگی هندسی مكان
میدانند، یا نگره هایی مكان را یك " تور اسپینی "
میدانند . (این تور میتواند درهم تا شده مانند
یك دستمال ابریشم ظریف، بسیار كوچك و یا
بسیار گسترده شود ?) . این نگره بر خاسته
از آموزه ها و دیدگاه های كوانتومی است.*The fabric of space: spin networks



البته این ایده از سوی دانشمند نسبیتی داده شده بود
( Roger Penrose ) ولی از سوی دانشمندان
كوانتومی درنگره ی " گرانش كوانتوم گرداری"**
( loop Quantum gravity ) گرفته و بكار برده شد.



نگره ی مانند بدان هم هست كه ماده/ انرژی خود
هم ارز مكان است و ماده میتواند به مكان تبدیل شود،
مثلان چندین میلیون متر مكرب مكان، هم ارز چند
الكترون ولت ماده/انرژی است.( در حد گمانه زنی و اثبات نشده)



بهرروی انچه میدانیم این است كه مكان تهی وجود ندارد
و مكان مانند یك اَبَر دریای انرژی ( انرژی مینیموم) است
كه در آن لرزش های كوانتومی روی میدهند.
جستار افكت كازیمیر و " كف اسپینی " spin foam و
.. میتواند به خواننده در این باره یاری برساند.•

*[size=2]http://www.einstein-online.info/en/spotlights/spin_networks/index.html[/size]

**
http://cgpg.gravity.psu.edu/people/Ashte...elli03.pdf

***

مزدك بامداد
14:16
پیک 162

نگارنده ی نخستین : هیچکس
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39351



پاسخ های علمی خوبی بود. سپاس

بیایید کمی فلسفی تر به قضیه نگاه کنیم. آیا می شود چنین گفت که ما هرگز نمی توانیم

ماده ای بدون مکان داشته باشیم. یا به عبارت دیگر ماده همواره محتاج مکان است؟

چنین برداشتی درست است؟

مهر می ورزید؟!

آنچه میدانیم این است كه ماده و مكان بروی هم اثر دارند و
باید از راهی " همجنس" و یا همكنش باشند. چون دیگر از
انشتین میدانیم كه ماده ، مكان را خم میكند و جنبش ماده/ا نرژی
در مكان هم پیرو این خود این خمیدگی هاست و هم اینكه
میدانیم كه مكان میتوان در هم كشیده و یا از هم واكشیده بشود.
براین پایه، بر خلاف پندار ارستو تا نیوتون، مكان چیزی كاملاً
جدا از ماده و یا تنها یك بستر باشندگی ( بستر وجودی) نیست

بر این پایه، باید در نگاه نخست منطقی ،میان ماده/انرژی و مكان، یكی اصل و یكی فرع باشد.
چنانكه برای نمونه، انرژی اصل و جرم فرع است. یعنی انرژی بدون جرم میتواند باشد
ولی جرم بی انرژی نمیتواند باشد، چون جرم همان انرژی فشرده است.

در اینجا هم اگر ما انرژی ( ماده) را اصل بگیریم، میتوان گفت كه مكان
بدون ماده شدنی و انگاشتنی نیست ولی انرژی بی مكان شدنی و انگاشتنی
است.

اگر كه نه، مكان را مایه و گوهره اصلی دانسته و انرژی( ماده) را
بر ان فرع بدانیم ( یعنی ویژگی و حالت ویژه ای از مكان بدانیم)،
آنگاه بوارونه، مكان بی انرژی/ماده شدنی است( چون خودش آنگاه
چهره ی بنیادین ماده بشمار میرود و میتواند به انرژی دگرگون شود)

پس بدید من میتوان یكی از ایندو را گفت ولی نمیتوان لزوماً هردو را گفت.
یعنی همینجوری نمیشود گفت كه ماده بی مكان و مكان بی ماده شدنی نیست.
البته بدید خود من اصولاً یك گوهره و مایه ی مهادین تر بوده است كه نخست به 2 چهره ی
1:انرژی و 2: مكان در آمده و سپس خود انرژی هم به چهره ی 3: جرم درآمده
و خود جرم هم به 4 حالت تركیبی هوایی و ابی و سنگی و آتشی
( گاز و مایع و جامد و پلاسما) در امده و الخ ..
پس میبینید كه من تنها پاسخ فلسفی كوچكی دارم چرا كه نباید از دانش
و دستاور های آن، به بهانه ی " فلسفیدن" با گمانه زنی دور بشویم .[COLOR="Silver"]

---------- Post added at 11:46 PM ---------- Previous post was at 11:46 PM ----------

[/COLOR]

Archive: andishehaa.com - Q&A - #19

***

مزدك بامداد
08-01-23
پیک 163

بازنوشت :

نگارنده ی نخستین : atheist
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39460



میشود یک دیده وسیع تری از شکل شمایل مکان به من بدهید .
برای مثال شما گفتید ممکن است اگه ما از زمین با فضا پیما دور شویم و در یک خط راست حرکت کنیم دوباره به زمین بر میگردیم . اما اگه مثل شکل زیر ما مستقیم برویم( خط سیاه) هرگز به زمین نمیرسیم ولی اگه دورانی برویم ( خم قرمز ) میرسیم . پس منظور شما از مکان یک گوی گرد و قلومبه نیست میشود بیشتر توضیح دهید .

نظریه جهان های موازی همینه که چندتا گوی دیگه همینطوری وجود داره درست فهمیدم ؟ این جهان های موازی همین مقدار تن مایه و توانمایه مارو دارند ؟ اگه میشه یک توضیح مفصل در مورد جهان های موازی و مکان و مقدار ماده و انرزی ان و دیگر چیزهای ان بدید یا لینک دهید خودم مطالعه میکنم .
راستش من تاحالا فکر نمیکردم مکان اینگونه که میگویید باشد گمان میکردم بینهایت است و هرچه هست مکان و ماده است . اما اگر مکان گوی باشد و ماده هم درون ان و از ان هم نتواند تجاوز کند بیرون این گوی چیست ؟ این گوی خودش در کجاست ؟ غیر از این گوی چیز دیگه ای هم هست و چطور میشه ثابت کرد هست یا نیست ؟
اگه کسی از بیرون مکان به این گوی نگاه کنه گوی رو درون چه میبینه ؟

نگر خودم رو این طوری بیان میکنم .
یک اتاق خلا و کاملا ایزوله داریم و یک بادکنک پر از هوا از سقف این اتاق اویزون میکنیم این بادکنک جهان ماست این جهان ما درون این اتاق است .
آیا تعمیم این مثال به جهان بزرگ خودمان ایراد دارد ؟

آری همچنان كه گفتیم، مڪان از دید مقدار محدود است ولی كرانه ندارد
و اگر با كشتی فضایی به خط راست از زمین دور شوید و زمان زیست
تان هم بسنده باشد، سرانجام روزی از راستای ناهمسوی آغاز راه خود،
به زمین میرسید! این از برای این نیست كه شما راه پرهونی و گردی
را به اشتباه رفته اید ، برای این است كه مكان خودش خمیده است.
برای نمونه و برای فهم، اگر اكنون از شهر خود در خط راست به هر
سوی دلخواه خود در روی زمین براه بیفتید، پس از مدتی از آنسوی
دیگر باز به شهر خود میرسید، نه برای انیكه از راه راست به كژی
رفته اید، بلكه برای انیكه خود زمین دارای خمش است! ولی در درازاهای
كوچك، مثلاً در زمین فوتبال ، شما این خمیدگی مكان / زمین را درنمی یابید!

پس این مكان ما مانند "رویه ی" یك گوی 4 بعدی است نه اینكه خود یك مثلاً
گویی 3 بعدی باشد.( رویه ی هر جسم فرضی n بـُعدی، دارای n -1 بُعد است)
گسترش مكان ,یعنی اینكه نیمكران ( شعاع) این گوی 4 بعدی افزایش می یابد
یعنی همان كه خود مكان, كه ما برای اسان یابی, مانند رویه این گوی 4 بعدی
می انگاریم، افزایش گنجایش پیدا میكند.

از انجایی كه ما نمیتوانیم " مكان " را ترك كنیم ، و نور و
موج های آهنكهربایی هم نمیتوانند لامكان باشند، نمیتوان
به هستی جهان های دیگر پی برد. البته گفته میشود كه
گرانش یا همان خمیدگی مكان، ممكن است در جهان های
دیگر " حس " شود و از اینراه بتوان به هستی جهانهای
دیگر پی برد، چون خمیدگی از جنس مكان است و چیزی
واقع در مكان و زنجیر شده بدان نیست .


همچنان هم كه گفتیم، واژه ی مكانی ( قید مكان و اضافات مكانی) مانند
بیرون و درون و جا و كجا و غیره، مفهوم هایی هستند كه از خود مكان
در مغز ما پیدا شده اند و به چیز هایی كه مكان پذیر هستند بر میگردند
و نه بخود مكان . برای نمونه شما نمیتوانید بگویید كه پشت سر مكان!
چیست!؟ بیرون از مكان كجاست؟!! بالای مكان جا دارد؟ جای مكان كجاست؟
و غیره.
واژه های بیرون و درون و جا , ..را دیگر نمیتوان برای مكان بكار برد تا
چه رسد به فرای مكان. ( همین خود " فرای مكان" هم نادرست است!)

خود نور نیز مانند ان رهروی كه در آغاز گفتیم، نمیتوان مكان را
"ترك" كند كه به چشم بیننده ای در " بیرون مكان " !؟برسد یا خیر!

مثال شما با این دگرگونی ها میتواند " درست" باشد.
این بادكنك 4 بعدی است و "در" فضایی 4 بعدی
است و تنها " رویه" ( سطح) ی این بادكنك، جهان
3 بعدی و محدود ما ( محدود در اندازه ی گنجایش)
است. این انگاشت هم كاملاً پندارین است چون 4
بعد كلان"مكان"نداریم. از این گذشته خود این اتاق
هم یا باید نامحدود باشد و یا " در اتاقی " دیگر 5
بعدی باشد و الخ ...

***

مزدك بامداد
08-01-24
پیک 164

بازنوشت :

نگارنده ی نخستین : هیچکس
http://www.andishehaa.com/forums/showthr...#post39494



آقای بامداد پاسخ پست مرا ندادند. این به این معناست که تمایلی به ادامه پرسش های من در

مورد نگر علمی شان ندارند؟ یا زمان اندکی که داشته اند سبب شده است تا تنها پاسخ دوستم

atheist را بدهند؟

گفتیم كه ما میخواهیم تنها به دستاورد های دانش بپردازیم
و هر آینه شدنی است كه هر كس فرجام دیگری از این
دستاورد ها بدست بیاورد.
پس به كوتاهی آنچه را كه تا كنون گفتیم باز میگوییم:

مقدار مایه در جهان محدود و ثابت است و كاسته و
افزوده نمیشود. تنمایه و توانمایه از یك جنس هستند و بهم
دیگر دگرگون میشوند ولی از میان نمیروند و از هیچ هم پدید
نمی آیند ( چیزی نمیتواند از هیچ پدید بیاید/پدید اورده شود).

مكان ( 3 بعدی) ما محدود در گنجایش است ولی لبه
و مرز ندارد. این مكان از مهابنگ تا كنون در گسترش است.

مفهوم های مكانی چون " در" ( درون) ، بیرون، پشت،
روبرو و غیره، از آروین این مكان 3 بعدی در مغز ما
پیدا شده اند و نیمتوان آنها را بر خود مكان نیز روا دانست.


این مكان شاید از یك گوهره ی یگانه با مایه ( تنمایه/توانمایه)
باشد و 3 بـُعد از یك چیزی چند بعدی ( مثلاً brane* در نگره ی
اَبَرریسمان) باشد كه باز شده اند.( ذرات مایه هم خود لرزش
های دیگری از ان brane هستند . string هم خود یك گونه
bran است . این brane چند بعدی را نامحدود میدانند و جهان
ما را تنها مانند دُملی محدود در این " پوست" میتوان انگاشت)


بهرروی ما دیگر نمیتوانیم با مفاهیم كهن فلسفی مانند
مكان و زمان و ماده، مانند پیش سرو كار داشته باشیم
و بر پایه ی انها بحث فلسفی و غیره بكنیم. ( مانند تاپیك
" واجب الوجود " جناب كاربر " برهان")



*
از سایت بانو پروفسور رندال ، برجسته ترین فیزیكدان معاصر
در فیزیك اتمی و ریسمان و كیهانشانسی از دانشگاه هاروارد,
چكیده ای از نگره رسیمان/ برِین را در این نگره میاوریم:

در باره ی مكان و مایه سه دیدگاه وجود دارد.
دیگاه نخست كه به دیدگاه " ماخ" هم پرآوازه است
و " مهاد ماخ " ( Machٰs principle ) هم از
ان میاید میگوید كه مایه ،بُنمایه ( اصل) است و
مكان اَوَست ( مطلق) و ناوابسته به مایه بعنوان
یك ( entity ) بعنوان دستگاه مرجع وجود ندارد.
یعنی جنبش یك ذره تنها میتواندنسبت به ذرات دیگر
سنجیده شود و نه نسبت به خود مكان. بزبان دیگر،
اگر تنها یك ذره وجود داشته باشد، جنبش و یا
ایستایی آن را نمیتوان بازشناخت.
البته ماخ اینرا فورموله كرده و گرنه پیش از او
لایب نیتز و ارستو .. هم بر همین باور بودند.
دیدگاه دوم این است كه هردوی مایه و مكان ،
دو مقوله و هستی entity ناوابسته بهم هستند و
مكان اَوَست ( و زمان اوست) وجود دارد.
این نگره از دمكریت و نیوتون .. بجا مانده.
نگره ی سوم هم این است كه مكان بـُنمایه است
و مایه فرع بر آن ، یعنی یك ویژگی هندسی
مكان است ( كه همان نگری است كه ما آوردیم )

دستاورد های انشتین، نگره های نخست و دوم را
سست كرده و تركیبی از اندو را بدست آورده است
كه در آن ، نه مكان و نه زمان به تنهایی مرجع اوست
هستند بلكه مقوله ای بنام " اسپاشزمان " یا همان
" مكان-زمان " spacetime " مرجع اوست برای
جنبش ها هستند.

یعنی مكان با جنبش مایه و بودن مایه دگرگون میشود
و "زمانها" هم در اثر همین جنبش و دگرگونی هر جا،
و برای هر ذره ، نسبت به تندای آن ( سرعت آن)
جور دیگری " روان " هستند.
این دستاورد به دیدگاه سوم كه یاد اورشدیم
نیروی خردپذیری بیشتری میدهد.
نگره ی اَبَر رسیمان ( super string ، M-Theory ، brane theory ..)
كه شاید بتواند فیزیك كوانتومی و فیزیك نسبیتی را هم
بهم پیوند دهد، نیز اینگونه بنگر میرسد كه در راستای این
دیدگاه سوم باشد.