[Mehrbod]

مهربد جان بزار نمونه رو گسترش بدیم.
شرط1:شما کس دیگه ای رو کشتید و الان شخص دیگه ای میخواد انتقامش رو از شما بگیره یا حکومت میخواد شما رو مجازات بکنه.
شرط2:شمار زیادی در پی کشتن شما هستند(به هر دلیلی،شاید دلیل قبلی،شاید هم بدون دلیل موجه)

حتی اگر سرسخت هم باشیم میشه فهمید که این دو شرط اضافی میتونه مسئله رو پیچیده تر بکنه بنابراین دفاع از خود هم محدودیت هایی میتونه داشته باشه(همونطور که آزادی به عنوان یک ارزش از دید من محدودیت داره)

نکته بعدی این هست که انگیزه کشتن فرض بی مورده،حتی وقتی جایی میدونی جز کشتن راهی برای نجات خودت نیست انگیزه تو دفاع میتونه باشه.
نمونه:من میخوام از جایی نجات پیدا کنم ولی باید یک در رو بشکنم،خب اینجا انگیزه من مشخصا نات پیدا کردن هست ولی در اجبارا شکسته میشه،حالا ممکنه یه نفر از شکستن در لذت هم ببره یا اینکه شکستن در جز انگیزه هاش باشه ولی انگیزه مهم تر و اصلی تر همون نجات پیدا کردن هست که میتونه تنها انگیزه باشه.

ما سخنی از "لذت بردن از کشتن" یا "در" شکستن نزدیم. نمونه بسیار روشن بود, ولی میبینیم ناچاری به این بازی‌های زبانی روی بیاوری.

با نگرش به فرنودسار, از آنجاییکه یک چیز نمیتواند یکزمان هم خوب باشد هم بد, تو نمیتوانی بی طفره رفتن این را بپاسخی:

به گاه ناچاری آیا کشتن کسیکه میخواهد ما را بکشد خوب است؟

برای هرکس کمابیش روشن است که کشتن در بالا, خوب است.


به زبان دیگر, فرنودساری که من اینجا میشناسانم ساده‌تر است و از روی همین, نگرش مرا بر پایه‌یِ تیغ اوکام باید پذیرفت.

نگرش تو

١- انگیزه از کنش جدا است.
٢- کشتن همیشه بد است —> کشتن دیگران هتّا از روی پدافند از جان خود بد است, ولی یک چیز رخ‌دادنی است! (این چه معنی‌ای میدهد, اسپاگتی و اعلم).
...

نگرش من

١- کشتن همیشه بد نیست—>کشتن دیگران در پدافند از جان خود, خوب است.

من اینجا فرایافت پیشانگاشت‌هایِ ایستا و پویا را میان کشیدم.

یک پیشانگاشت, نمونه‌وار «یک» در پایین میتواند بوده و کژفرنود «تو همچنین», در آن اینگونه رخ‌دهد:

١- سیگار بد است.
٢- کیخسرو سیگار میکشد.
٣- کیخسرو به مینا میگوید سیگار نکش, برای تندرستیت بده!
٣- مینا در پاسخ میگوید: اگر بده, پس چرا خودت میکشی؟ پس بد نیست!

این یک «پیشانگاشت ایستا» است. خوبی یا بدی سیگار وابسته به کنشگر نمیباشد
و از همینرو چه کیخسرو سیگار بکشد چه نه, مایه‌یِ خوبی یا بدیِ سیگار نخواهد شد.


یک پیشانگاشت میتواند پویا باشد:

١- کشتن بد است.
٢- علی میخواهد کیخسرو را بکشد.
٣- کیخسرو در پدافند از جان خود, کشتن علی را خوب دیده و او را میکشد.

آیا در اینجا هم سفسته‌یِ! «تو همچنین» رخ‌داده؟ خیر.

چرا خیر؟ چون پیشانگاشت یک — کشتن بد است — همچون بد بودن سیگار ایستا نبوده و بسته به خود کنشگر, میتواند خوب یا بد بشود.

به زبان دیگر, کشتن دیگران تنها و تنها تا زمانی بد است که آنها نخواهند ما را بکشند —>

پروتکل خودداری از کشتن: کشتن دیگران بد است, تا زمانیکه دیگران نخواهند ما را بکشند.

همه‌یِ پروتکلها‌یِ همبودین و سیاسی و .. از این جنس و پویا میباشند و از
همینرو نیز در آنها اینکه چه کسی نخستین بار پروتکل را میشکند, گناهکار به شمار میرود:

کسیکه نخست میتازد, شایسته‌یِ تازش میشود. کسیکه نخست برای کشتن
پیش میاید, شایسته‌یِ کشته شدن. کسیکه نخست میفریبد, شایسته‌یِ فریب خوردن و جزان.

نکته‌ای که در این جُستار گمشده نیز بباریکی همین است, پیشانگاشت‌هایِ «ایستا» و «پویا» یکسان گرفته شده‌اند.

Puyâ = logical AND





Istâ

پارسیگر