[سارا]

با سلام در باب حلیت گوشت سوسمار اقوال زیاد است ولی روایتی که بین همه ی مذاهب اسلامی از شیعه گرفته تا وهابیت یکسان است ، این است که خلیفه دوم جناب عمر بسیار گوشت سوسمار را دوست داشته اند. چون بر طبق نهج البلاغه گوشت سوسمار از غذا های رایج دوران جاهلیت بوده است. خب بعد از اسلام هم خیلی ها با حرمت آن کنار نیامده و باز استعمال آن تدوام یافت.
خلیفه دوم بقدری از خوردن گوشت آن لذت می برده اند که گفته اند : من دوست ندارم وحاضر نیستم شتران مو قرمز(گران قیمت) به من بدهند ولی مارمولک(چلپاسه) را از بگیرند. 1) کنزل العمال ج8جز15ص191حدیث41767 وهمچنین گفته اند: من خوردن مارمولک(چلپاسه)رااز مرغ بیشتر دوست دارم .کنزل العمال ج8جز15ص191حدیث41770 در حقیقت در زمان خلیفه دوم استعمال گوشت سوسمار اوج گرفت . در حالیکه در دوران پیامبر بشدت کاهش یافته بود. درکتاب المغنی الشرح الکبیرجلد۱۱صفحه۸۱ وکنزالعمال جز۱۵ صفحه۱۹۰ وبه گفته عمر:بیشتر اهل سنت گفتندحلال است ولی ابوحنیفه حرام دانسته است. مالکی شافعی وحنبلی حلال دانسته. خب جناب عمر خلیفه دوم است و اهل سنت بسیار ایشان را تکریم می کنند و بسیاری از سنت هایی که هست از دوران ایشان پایه گذاری شده اند. یکیش هم همین حلیت گوشت سوسمار. ولی نکته ای که مهم است آن است که ابوحنیفه آن را حرام کرده است !

خب در باب حلیت و عدم حلیت سوسمار در بین فقهای اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد.جمهور اهل سنت قائل به مباح بودن آن می باشند،[1] ودر وجه حلال بودن خوردن گوشت آن به روایاتی از جمله این روایت تمسک نموده اند: ودر وجه حلال بودن خوردن گوشت آن به روایاتی از جمله این روایت تمسک نموده اند: «ابن عباس روایت نموده است: ام حفید خاله ی ابن عباس برای پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله کشک و روغن و سوسماری هدیه آورد. آنحضرت از کشک و روغن خوردند و سوسمار را به دلیل ناپسند شمردن نخوردند. ابن عباس می گوید: سوسمار بر سر سفره ی رسول خدا صلی الله علیه وآله خورده شد و اگر حرام می بود بر خوان رسول خدا صلی الله علیه و آله خورده نمی شد».[2] در روایت دیگری به نقل از ابن عمر آمده که از پیامبر صلی الله علیه وآله در مورد خوردن سوسمار سؤال شد. حضرت فرمودند من نه آنرا می خورم و نه آنرا تحریم می نمایم.[3] اما در این میان ابو حنیفه قائل به تحریم گوشت سوسمار شده است. ابو حنیفه به حدیثی استناد جسته که در آن بیان شده است در یکی از غزوات گرسنگی بر اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وآله شدت گرفت. اصحاب آن حضرت سوسمارهایی را پیدا نموده و آنها را شکار کرده و طبخ نمودند. هنگامی که دیگها در حال جوشش بود پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله متوجه موضوع شدند و دستور دادند دیگها را کج نموده و محتوایشان را به دور بریزند.[4]

[1].الموسوعة الکویتیة، ج5،ص143:« اخْتَلَفَ الْفُقَهَاءُ فِی الضَّبِّ : فَذَهَبَ الْجُمْهُورُ إِلَى إِبَاحَتِهِ...».
[2]. صحیح البخاری، باب قبول الهدیة:«أهدت أم حفید خالة ابن عباس إلى النبی صلى الله علیه و سلم أقطا وسمنا وأضبا فأكل النبی صلى الله علیه و سلم من الأقط والسمن وترك الضب تقذرا قال ابن عباس فأكل على مائدة رسول الله صلى الله علیه و سلم ولو كان حراما ما أكل على مائدة رسول الله صلى الله علیه و سلم».
[3]. صحیح مسلم، باب اباحة الضب،‌ح5139:«عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِینَارٍ أَنَّهُ سَمِعَ ابْنَ عُمَرَ یَقُولُ سُئِلَ النَّبِىُّ -صلى الله علیه وسلم- عَنِ الضَّبِّ فَقَالَ « لَسْتُ بِآكِلِهِ وَلاَ مُحَرِّمِهِ ».
[4]. حدیث عبد الرحمن بن حسنة " أنهم أصابتهم مجاعة فی إحدى الغزوات . . . " أخرجه أحمد ( 4 / 196 - ط المیمنیة ) وابن حبان ( موارد الظمآن ص 1070 - ط السلفیة ) وصححه ابن حجر فی الفتح ( 9 / 665 - 666 - ط السلفیة ) .«أَنَّهُمْ أَصَابَتْهُمْ مَجَاعَةٌ فِی إِحْدَى الْغَزَوَاتِ مَعَ رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فَوَجَدَ الصَّحَابَةُ ضِبَابًا فَحَرَشُوهَا وَطَبَخُوهَا ، فَبَیْنَمَا كَانَتِ الْقُدُورُ ، تَغْلِی بِهَا عَلِمَ بِذَلِكَ الرَّسُول صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فَأَمَرَهُمْ بِإِكْفَاءِ الْقُدُورِ فَأَلْقُوا بِهَا».