[Mehrbod]

پاد شکننده یه چیزی هست مثل خاصیت قالی کرمان؟ :D

منهم دقیقا همینرا از آن فهمیدم.

یکی یکی باز میکنیم، من بر پاد نویسنده بجای زیر-به-بالا از زبر-به‌-پایین روشنگری کردم.


در نمونه‌های برشمرده داریم:

[table]
[tr][td][/td][td]شکننده[/td][td]سـِتَپر[sup][aname="rpa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269"][[/aname][anchor="pa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269"]1][/anchor][/sup] (محکم)[/td][td]پادشکننده[sup][aname="rpaa2c06ca52c8a48b28db781879ded0c0e"][[/aname][anchor="paa2c06ca52c8a48b28db781879ded0c0e"]2][/anchor][/sup][/td][/tr]
[tr]
[td]دانش/فند‌آوری[/td]
[td]پژوهش آماجمند[/td]
[td]پژوهش سودجویانه (Opportunistic)[/td]
[td]ور‌رفتن پرتکاپو یا Aggressive Tinkering[/td]
[/tr]
[/table]

اینها سه رویکرد گوناگون در پژوهش‌های دانشیک هستند. "پژوهش‌های آماجمند" پژوهش‌هایی هستند که آماج[sup][aname="rpa9866dd5b97d34d0883169b199e44cfdf"][[/aname][anchor="pa9866dd5b97d34d0883169b199e44cfdf"]3][/anchor][/sup] ویژه‌ای را دنبال میکنند. برای نمونه پژوهشگاهی که
همه انرژی خود را روی یافت نوش‌داروی چنـگار (سرطان) میگذارد دارد یک پژوهش آماجمند می‌انجامد: یافت نوش‌داروی چنگار

هر آینه، پژوهشگر(انی) که آماج ویژه‌ای را دنبال نمیکند، ولی با چشمان باز به پرگیر[sup][aname="rpa0004b9b334ab4d078a8b66b23a416fb7"][[/aname][anchor="pa0004b9b334ab4d078a8b66b23a416fb7"]4][/anchor][/sup] (environment) نگریسته و به دنبال هر چیزی میگردد که در آن سودآوری ببیند، دارد یک "پژوهش سودجویانه" می‌انجامد.

یکمی شکننده است، چرا که داته‌های مـاتیک (قانون‌های مادی[sup][aname="rpadd103bb8d90c431080982888c1018366"][[/aname][anchor="padd103bb8d90c431080982888c1018366"]5][/anchor][/sup]) اینگونه دستور میدهند. همه گـِرایند‌ها[sup][aname="rpa5fc86c108a2f4dd5a4d9645ba75566f3"][[/aname][anchor="pa5fc86c108a2f4dd5a4d9645ba75566f3"]6][/anchor][/sup] (احتمالها) بر پاد شما هستند که بتوانید دقیقا درمان چنگار را دربیاورید.

رویکرد دوم ناشکننده یا robust است، چرا که شما نیازی نیست «دقیقا» یک چیز ویژه‌ای را راهکاریابی کنید، پژوهشگران ما با
نگرش به هر چیزی که سودآوری داشت و سرانجام گزینش یکی از آنها، رویش انرژی و زمان سرمایه‌گذاریده و برداشت آنرا نیز خواهند کرد.
این رویکرد ناشکننده یا سـِتَپر[sup][aname="rpa009d5502fe67497e8cc797d6205a7bca"][[/aname][anchor="pa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269"]1][/anchor][/sup] است، زیرا همواره چیزهای بسیاری برای پژوهش داریم و گِرایند (احتمال) اینکه شما از میان چند هزار دشواری یک دشواری
بیابید که راهکار آن برایتان دستیافتنی و آسان[sup][aname="rpae114bc0fc1fa42a3a964bc42e99c822d"][[/aname][anchor="pa009d5502fe67497e8cc797d6205a7bca"]7][/anchor][/sup] باشد بسیار بسیار بیشتر از یکمی است، ولی سودآوری ویژه‌ای هم از وَرتَـندگی[sup][aname="rpac7e4e7bbe13b44739587959f7a76955c"][[/aname][anchor="pae114bc0fc1fa42a3a964bc42e99c822d"]8][/anchor][/sup] یا variability این دشواری‌های گوناگون پژوهشیک نمیبرید.


سرانجام واپسین رویکرد را داریم که من ترزبان «وررفتن پرتکاپو» برای Aggressive Tinkering را به آن دادم. در این شیوه، شما
بمانند رویکرد دوم یا پژوهش سودجویانه پیش میروید، ولی انرژی خودتان را روی چیزهای گوناگون بسیاری می‌پخشانید[sup][aname="rpa68c8275e3bd2470785aaedf8cd3568d8"][[/aname][anchor="pac7e4e7bbe13b44739587959f7a76955c"]9][/anchor][/sup].
در پژوهش سودجویانه، شما نخست یک چیز یافته و سپس همه انرژی خودتان را روی آن بُردید، در اینجا شما چند چیز
میابید و انرژی خودتان را نیز روی آنها می‌پخشانید -> ورتندگی چیزها (= گوناگونی دشواری‌ها برای پژوهش) برای شما سودآورند؛ شما افزونگی (redundancy) دارید و تنها می‌بسندد یکی از پژوهش‌های شما کار کرده تا کارتان بگیرد.

سرمایه‌گذاران یارا یا Venture Capitalists درست از همین ویژگیِ پژوهش‌های سودجویانه
بهره‌بری نموده و با سرمایه‌گذاری روی چندین پروژه همزمان، با پا گرفتن یکی از آنها سرمایه خود را می‌افزایند.






نمونه‌ای دیگر از سیاهه:
[table]
[tr][td][/td][td]شکننده[/td][td]سـِتَپر[sup][aname="rpaa547d769d15e4511a712e961458d1d51"][[/aname][anchor="pa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269"]1][/anchor][/sup] (محکم)[/td][td]پادشکننده[sup][aname="rpa97b5f9fc6b644881b49cb3c23118b906"][[/aname][anchor="paa2c06ca52c8a48b28db781879ded0c0e"]2][/anchor][/sup][/td][/tr]
[tr]
[td]فـَرگُزیـنی (تصمیم گیری)[/td]
[td]ترزالیک[sup][aname="rpa440cbc9e0fed46739617a496af202ff3"][[/aname][anchor="pa68c8275e3bd2470785aaedf8cd3568d8"]10][/anchor][/sup] (ترزال-استوار)[/td]
[td]یافتیک-استوار[/td]
[td]یافتیک‌های[sup][aname="rpad0910c97d9b84e339b5a4e9416428ec4"][[/aname][anchor="paa547d769d15e4511a712e961458d1d51"]11][/anchor][/sup] کوژ[sup][aname="rpa6a15381946de4a56b99ba1e6e8a1c54b"][[/aname][anchor="pa97b5f9fc6b644881b49cb3c23118b906"]12][/anchor][/sup][/td]
[/tr]
[/table]

در فرایند فرگزینی ما رویکردهایی داریم که بر پایه‌ی ترزال‌هایمان (models) استوار هستند. شما از دشواری (مشکل) خود یک تَرزال (نمونه، مدل) ساخته و سپس برای آن
ترزال راهکار میابید؛ در این پیک کمی به آن پرداخته‌ایم: راهکاریابی - Problem Solving


داته‌های یافتیک (Heuristic Rules) ولی چه هستند؟


نقدی بر نظریه داروین - فلسفه و منطق - هم میهن

دانسته یا قانون‌های یافتیک[sup][aname="rpa0ed0b78a59a548e4bab81eb6b131a7b6"][[/aname][anchor="paa547d769d15e4511a712e961458d1d51"]11][/anchor][/sup] قانون‌هایی هستند که با هزینه سنگین رایانش میشوند، ولی به فرآیند فرگزینش (تصمیم گیری) بی‌اندازه تندا میدهند.

برای نمونه زمانیکه یک بیمار به اتاق اورژانس برده میشود پزشک با پرسش و انجام چند آزمایش[sup][aname="rpa0ef0ebed623447219b7ccba4cbc9bd85"][[/aname][anchor="pa440cbc9e0fed46739617a496af202ff3"]13][/anchor][/sup] ساده و تطابق آنها با یک برگه دستورکار میتواند در کمترین زمان بفهمد که وضعیت بیمار آیا بحرانی است یا نه:

• آیا بیمار تبی بالاتر از X دارد؟
  • اگر آری، آیا بیمار بیماری Y را هم دارد؟
    • اگر داشت، پس بحرانی است.
  …
  
  

دانش اینکه "اگر «تب بالاتر از X + بیماری Y» با هم بود وضعیت بیماری بحرانی است" را ما یکبار و با هزینه سنگین آزمایش و آمارگیری گسترده بدست میاوریم، ولی پس از دانستن/یافتن آن دیگر به بازرایانی[sup][aname="rpa3eeedf310e1245f18ff9c16ae31d8cf3"][[/aname][anchor="pad0910c97d9b84e339b5a4e9416428ec4"]14][/anchor][/sup] نیازی نبوده و کمابیش همواره درست کار میکند.

نکته در اینجاست که:

تَرزال[sup][aname="rpa91d7f67dc77a4c518b2cab8765984380"][[/aname][anchor="pa68c8275e3bd2470785aaedf8cd3568d8"]10][/anchor][/sup] ≠ فـَربود[sup][aname="rpad3d094aae0fa4fddbc4cc777b8d42efd"][[/aname][anchor="pa6a15381946de4a56b99ba1e6e8a1c54b"]15][/anchor][/sup]

Reality ≠ Model

یک تَرزال چیزی بیشتر از یک نمونه ساده و کاسته شده از فَربود (واقعیت) بیرونی نیست. ترزالش فربود نه کار آسانی
است و نه همیشه شدنی.
در بیشتر زمینه‌های دانش شما دست‌بالا میتوانید یک تَرزال پَرسون[sup][aname="rpa94a4ea4c6330487ca53a383dd672e5ca"][[/aname][anchor="pa0ed0b78a59a548e4bab81eb6b131a7b6"]16][/anchor][/sup] (precise model) از فربود ترزالیده و سپس روی آن راهکار بیابید.

در اینجا باز هم داته‌های ماتیک (قانون‌های مادی[sup][aname="rpa79a7360a9c2548be91f275a86391f0d5"][[/aname][anchor="padd103bb8d90c431080982888c1018366"]5][/anchor][/sup]) بر پاد شما هستند:

ترزال ناهمخوانی با فربود دارد.
ترزال بس پیچیده است و پس نمیتوان راهکار رایانید.
ترزال گُـمراهنده است و راهکارِ ترزال[sup][aname="rpaf7e42d1eb51349c2b58236419c185138"][[/aname][anchor="pa68c8275e3bd2470785aaedf8cd3568d8"]10][/anchor][/sup] پاسخ یک دشواری دیگر است.
...

داته‌های یافتیک[sup][aname="rpa49272cca90354b0cbc60302f6a1b88ca"][[/aname][anchor="paa547d769d15e4511a712e961458d1d51"]11][/anchor][/sup] در سوی دیگر - این یکی هم در اِسپاش[sup][aname="rpaa945ee5e403e499f8e5b20d58fc8f086"][[/aname][anchor="pa0ef0ebed623447219b7ccba4cbc9bd85"]17][/anchor][/sup] پارسی‌زبان هیچ نامی از آن برده نمیشود - چنانکه بالا
گفتیم از رایانش سنگین بدست میایند ولی در کمابیش همه‌ی زمانها کار میکنند؛ این دسته
از داته‌ها بسختی بدست میایند ولی با یکبار بدست آوردن آنها نیازی به بازرایانش[sup][aname="rpa3490d0c046bb4426b5147e446e4ab2d4"][[/aname][anchor="pad0910c97d9b84e339b5a4e9416428ec4"]14][/anchor][/sup] هم نداریم.

نکته‌های که پیرانِ ما در ریخت آروین‌های[sup][aname="rpad9317e3185dc4705ac495adfb6e418b4"][[/aname][anchor="pa3eeedf310e1245f18ff9c16ae31d8cf3"]18][/anchor][/sup] زندگی خود میگویند بسیار زمانها از گونه یافتیک هستند: «فرزندم در زندگی هرگز خودتو بدهکار کسی نکن»

این یک مهاد[sup][aname="rpab122a06ef19340aaab551b01c72e8038"][[/aname][anchor="padd103bb8d90c431080982888c1018366"]5][/anchor][/sup] یافتیک است که در گذر هزاره‌های دور، از آموزه‌های زرتشت گرفته تا جاهای دیگر از نیاکانمان
زبان[sup][aname="rpa15815be8170f4c88b172721fb5489ae5"][[/aname][anchor="pa91d7f67dc77a4c518b2cab8765984380"]19][/anchor][/sup] به زبان به ما رسیده و چکیده آروین آنهاست که زیر وام رفتن دیگران هرگز برآیند (نتیجه) خوشی دربر ندارد.


پس بمانند دیگر نمونه‌ها، رویکرد شکننده رویکردی است که ترزال-استوار است، چرایی شکنندگی آنرا بالا روشنیدیم.

رویکرد ناشکننده یا سـِتَپر،[sup][aname="rpa79516be435954399abc214a562f5e7a2"][[/aname][anchor="pa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269"]1][/anchor][/sup] یافتیک-استوار است. این رویکرد گفتیم از آروینِ سخت‌رایانش بدست آمده ولی همچنان پادشکننده[sup][aname="rpa8e80e5eea9294a29bf107214337ed425"][[/aname][anchor="paa2c06ca52c8a48b28db781879ded0c0e"]2][/anchor][/sup]
نیست، چرا که در رویارویی با ورتندگی[sup][aname="rpa7d2494e75fb1445ab7abeff966b66e53"][[/aname][anchor="pae114bc0fc1fa42a3a964bc42e99c822d"]8][/anchor][/sup] (variability) نمی‌سودآورد. این یافتیک‌ها[sup][aname="rpa76593d309b7343819b76011f6f9215cb"][[/aname][anchor="paa547d769d15e4511a712e961458d1d51"]11][/anchor][/sup] تنها از آسیبمندی شما پیشگیری کرده و
نمیگذارند شکننده باشید، ولی سودآوریِ ویژه‌ای ندارند.


رویکرد پادشکننده در اینجا ولی «یافتیک‌های کوژیک[sup][aname="rpa79c88c6b168a4056a2f365d9bec5b668"][[/aname][anchor="pad3d094aae0fa4fddbc4cc777b8d42efd"]20][/anchor][/sup]» یا همان «یافتیک‌های کوژ[sup][aname="rpa4d2a9d985ac24b59a71d52b853833526"][[/aname][anchor="pa97b5f9fc6b644881b49cb3c23118b906"]12][/anchor][/sup]» میباشند که
نه تنها شما را ناشکننده نموده که در کنار آن سودآورند: سودِ دست‌بالا، زیانِ دست‌پایین.

شاید[sup][aname="rpa7d7142a1a9954cb1bddb80f0aeb3a046"][[/aname][anchor="pa94a4ea4c6330487ca53a383dd672e5ca"]21][/anchor][/sup] یک نمونه از یافتیک کوژ رویکرد «هرگز سختکاری نکن» در زندگی باشد.
این رویکرد نه تنها از خستگی و دلزدگی شما در کار کردن پیشگیری میکند (بخشِ ناشکنندگی) که در بلند-زمان به
تَوان‌مایه‌‌ی هوشیک (intellectual energy) شما نیز می‌افزاید: زمانیکه بخت در خانه‌اتان را زد، شما آن اندازه خسته و درگیر گرفتاری‌هایتان نیستید که سدای در را نشنوید.


----
[aname="pa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269"]1[/aname]. ^ [anchor=rpa20fcb069291e4580a6e8d2d3dc455269]آ[/anchor] [anchor=rpa009d5502fe67497e8cc797d6205a7bca]ب[/anchor] [anchor=rpaa547d769d15e4511a712e961458d1d51]پ[/anchor] [anchor=rpa79516be435954399abc214a562f5e7a2]چ[/anchor] Setapr|| ستپر: محکم; ستبر; قطور Dehxodâ Robust
[aname="paa2c06ca52c8a48b28db781879ded0c0e"]2[/aname]. ^ [anchor=rpaa2c06ca52c8a48b28db781879ded0c0e]آ[/anchor] [anchor=rpa97b5f9fc6b644881b49cb3c23118b906]ب[/anchor] [anchor=rpa8e80e5eea9294a29bf107214337ed425]پ[/anchor] Pâdšekanande|| پادشکننده: دربرابر شکننده; چیزیکه از زنش سود میبرد ϢEn Antifragile
[aname="pa9866dd5b97d34d0883169b199e44cfdf"]3[/aname]. [anchor=rpa9866dd5b97d34d0883169b199e44cfdf]^[/anchor] Âmâj|| آماج: هدف Target
[aname="pa0004b9b334ab4d078a8b66b23a416fb7"]4[/aname]. [anchor=rpa0004b9b334ab4d078a8b66b23a416fb7]^[/anchor] Pargir|| پرگیر: پیرامون, محیط Environment
[aname="padd103bb8d90c431080982888c1018366"]5[/aname]. ^ [anchor=rpadd103bb8d90c431080982888c1018366]آ[/anchor] [anchor=rpa79a7360a9c2548be91f275a86391f0d5]ب[/anchor] [anchor=rpab122a06ef19340aaab551b01c72e8038]پ[/anchor] Mehâd|| مهاد: اصل ϢEn Principle; law
[aname="pa5fc86c108a2f4dd5a4d9645ba75566f3"]6[/aname]. [anchor=rpa5fc86c108a2f4dd5a4d9645ba75566f3]^[/anchor] Gerâyand (agar+âyand)|| گرایند: احتمال, اگرآیند Probability
[aname="pa009d5502fe67497e8cc797d6205a7bca"]7[/aname]. [anchor=rpae114bc0fc1fa42a3a964bc42e99c822d]^[/anchor] Âse|| آسه: مختصه ϢEn Axis
[aname="pae114bc0fc1fa42a3a964bc42e99c822d"]8[/aname]. ^ [anchor=rpac7e4e7bbe13b44739587959f7a76955c]آ[/anchor] [anchor=rpa7d2494e75fb1445ab7abeff966b66e53]ب[/anchor] Vartandegi|| ورتندگی: متغیر بودگی ϢEn Variability
[aname="pac7e4e7bbe13b44739587959f7a76955c"]9[/aname]. [anchor=rpa68c8275e3bd2470785aaedf8cd3568d8]^[/anchor] Paxšânidan|| پخشانیدن: پخش کردن; خرامان به راه رفتن و بردن Dehxodâ To spread
[aname="pa68c8275e3bd2470785aaedf8cd3568d8"]10[/aname]. ^ [anchor=rpa440cbc9e0fed46739617a496af202ff3]آ[/anchor] [anchor=rpa91d7f67dc77a4c518b2cab8765984380]ب[/anchor] [anchor=rpaf7e42d1eb51349c2b58236419c185138]پ[/anchor] Tarzâl|| ترزال: مدل; نمونه ϢEn, ⚕☉ Model
[aname="paa547d769d15e4511a712e961458d1d51"]11[/aname]. ^ [anchor=rpad0910c97d9b84e339b5a4e9416428ec4]آ[/anchor] [anchor=rpa0ed0b78a59a548e4bab81eb6b131a7b6]ب[/anchor] [anchor=rpa49272cca90354b0cbc60302f6a1b88ca]پ[/anchor] [anchor=rpa76593d309b7343819b76011f6f9215cb]چ[/anchor] Yâftik (yâft+ik)|| یافتیک: قانون سرانگشتی ϢEn Heuristic
[aname="pa97b5f9fc6b644881b49cb3c23118b906"]12[/aname]. ^ [anchor=rpa6a15381946de4a56b99ba1e6e8a1c54b]آ[/anchor] [anchor=rpa4d2a9d985ac24b59a71d52b853833526]ب[/anchor] Kuž|| کوژ: محدب ϢEn Convex
[aname="pa440cbc9e0fed46739617a496af202ff3"]13[/aname]. [anchor=rpa0ef0ebed623447219b7ccba4cbc9bd85]^[/anchor] Âmâyeš|| آمایش: ترکیب Combination
[aname="pad0910c97d9b84e339b5a4e9416428ec4"]14[/aname]. ^ [anchor=rpa3eeedf310e1245f18ff9c16ae31d8cf3]آ[/anchor] [anchor=rpa3490d0c046bb4426b5147e446e4ab2d4]ب[/anchor] Bâzrâyâni|| بازرایانی: باز رایانیدن; دوباره محاسبه کردن Recomputing
[aname="pa6a15381946de4a56b99ba1e6e8a1c54b"]15[/aname]. [anchor=rpad3d094aae0fa4fddbc4cc777b8d42efd]^[/anchor] Farbud|| فربود: فرابود; آنچه فرای ما هست; واقعیت Reality
[aname="pa0ed0b78a59a548e4bab81eb6b131a7b6"]16[/aname]. [anchor=rpa94a4ea4c6330487ca53a383dd672e5ca]^[/anchor] Parsun|| پرسون: باریک; دقیق Precise
[aname="pa0ef0ebed623447219b7ccba4cbc9bd85"]17[/aname]. [anchor=rpaa945ee5e403e499f8e5b20d58fc8f086]^[/anchor] Espâš|| اسپاش: فضا ϢEn, Dehxodâ Space
[aname="pa3eeedf310e1245f18ff9c16ae31d8cf3"]18[/aname]. [anchor=rpad9317e3185dc4705ac495adfb6e418b4]^[/anchor] Ârvin|| آروین: تجربه Experience
[aname="pa91d7f67dc77a4c518b2cab8765984380"]19[/aname]. [anchor=rpa15815be8170f4c88b172721fb5489ae5]^[/anchor] Zâb|| زاب: صفت; فروزه ϢEn, Dehxodâ Attribute; adjective
[aname="pad3d094aae0fa4fddbc4cc777b8d42efd"]20[/aname]. [anchor=rpa79c88c6b168a4056a2f365d9bec5b668]^[/anchor] Kuži (kuž+i)|| کوژی: محدبی ϢEn Convexity
[aname="pa94a4ea4c6330487ca53a383dd672e5ca"]21[/aname]. [anchor=rpa7d7142a1a9954cb1bddb80f0aeb3a046]^[/anchor] Šâyand|| شایند: ممکن ϢEn Possible