[Mehrbod]

ضمیر ناخودآگاهِ آدمی بسیار حساس تر و مستعد تر از آنی است که ما تا به حال به آن توجه داشته ایم. و این اثر پذیری هنگامی خود را نشان می دهد که که به طورِ ناگهانی برخی خاطرات و احساساتی فراموش شده و عجیب را در خودآگاهیمان ادراک می کنیم؛

این به یاد آوردن ناگهانی خاطره و احساس‌های فراموشیده ببایست پیوندی به کارکرد ناخودآگاه ندارد خردگرا جان.
ما نباید فاکتورهای بسیار مهندتر (مهم) مانند رندم بودن یا نزدیکی میان چیزها را بفراموشیم.

درباره اینکه چگونه ویر (memory) آدمی کار میکند، مغز ما از همه سُهشگرهای (sensors) بیرونی مانند سهش‌های شنیداری، بویایی و دیداری
در هر دمک که میگذرد یک فرامده (derivative) میگیرد که با آن ویر‌های هم‌پیوند (associated) را بازیابی میکند.

این فرایند بخودی خود فرزام (perfect) نیست و برای همین بسیاری زمانها ویرهایی به
یاد میایند و میروند که براستی هم‌پیوندگی با هم ندارند و تنها از کارکرد ایرنگ‌پذیر (error-prone) مغز سرچشمه میگیرد.

نمونه بهتر آن، ما میتوانیم هر دم خودآگاهانه به نگاره‌هایی (تصاویر) که از ذهنمان رد میشود بنگریم و خواهیم دید که نگاره‌های بسیار گوناگون
و ناهم‌پیوندی در هر دم از این گذرگاه خودآگاهی رد میشوند و گاه نیز، از روی یک ایرنگ‌ برخی از آنها راه خودشان را به خودآگاه روزانه ما باز میکنند.

روی هم رفته نباید چون چیزی به یاد آدم میاید آن را وابسته دید، که بیشتر زمانها میتواند برامده از ایرنگ سیستم باشد.

یا در هنگامِ مواجهه با شرایطی مشابه به تجربیاتِ گذشته که بر ناخودآگاه اثر گذر بوده اند، دوباره آن خاطرات و احساسات برایمان زنده می شوند!
حال بر اساسِ این ویژگی ناخودآگاه، ما می توانیم در کاهش و چه بسا جلوگیری از خستگی به راهکارهایی دست یابیم.
با درنظر گرفتن یک محیطِ مناسب و برانگیزنده برای ناخودآگاه که به طور اختصاصی در آنجا به کار و پویایی مشغول باشیم، خود موجب این گشته تا ضمیرناخودآگاه هم ما را در پویاییمان همراهی کند و به موجب آن فرایند خستگی بسیار کمتر ایجاد می گردد. برای نمونه اگر شما جهت کار و پویایی اتاقی ویژه اختصاص دهید و همچنین برای خواب، تلویزیون و... هم اتاق هایی دیگر، به راستی پس از مدتی پی به سودمندی این راهکار در همراهی ناخودآگاه برای آنچه می خواستید و همچنین سودمندی آن در کاهشِ خستگی می برید.
شاید بتوان این ویژگی ناخودآگاه را در ''شرطی بودن'' آن هم تبیین نمود، ولی به باور من در مورد جستارِ شرطی بودن ناخودآگاه بحثِ فراوان تر و مهم تری لازم است و باید از آن به طور گسترده تری سود ببریم!

شرطی کردن راهکار خوبی است، بدید من میشود در دنباله همان Rituals یا آیین‌ها که در بالا آمد آنرا باز کنیم.