[Kaveh]

حتا زمانی که آریایی‏ها و سامی‏ها بیش‏تر به طرف شمال و غرب رانده شدند،سکونت در منطقه‏های جنگلی آسیای غربی و اروپا غیرممکن یافتند.تا اینکه سرانجام با کشت غلات‏ موفق شدند دام‏های خود را در زمین‏های کم حاصل‏تر تغذیه و به‏ویژه زمستان را در آن‏جاها سپری کنند.به تقریب قطعی است که کشت فلات در ابتدا،به خاطر ضرورت تهیه علوفه برای‏ دام پا گرفت و بعدها نقش آن در تغذیه‏ی انسان اهمیت یافت.

گوشت و شیر فراوان موجود در میان آریایی‏ها و سامی‏ها،به‏ویژه اثر سودمند این غذاها بر رشد کودکان،شاید بتواند تکامل عالی‏تر این دونژاد انسانی را توضیح دهد.در حقیقت‏ سرخپوستان پویبلوی نیومکزیکو که تنها به گیاهخواری بسنده می‏کردند،از سرخپوستان‏ مرحله‏ی پایینی بربریت که گوشت و ماهی بیش‏تری می‏خوردند،مغز کوچک‏تری داشتند.به هر حال،در این مرحله،آدمخواری به تدریج از بین می‏رود و تنها به صورت مناسک مذهبی-یا آنچه که در این‏باره با آن مشابه است،یعنی جادوگری باقی ماند.

پ:مرحله‏ی بالایی:این مرحله با ذوب سنگ آهن آغاز می‏شود و با اختراع دستگاه نوشتار الفبایی و کاربرد آن در آثار ادبی به دوره‏ی تمدن گذر می‏کند.در این مرحله همان‏گونه که‏ یادآوری کردیم،تنها در نیمکره‏ی شرقی،تمدن به‏طور مستقل جریان یافت و از مجموع‏ مرحله‏های پیشین،در تولید پیشرفت بیش‏تری به وجود آمد.یونانیان عصر حماسی،قبیله‏های‏ ایتالیایی پیش از تاسیس روم،ژرمن‏های عهد تاسیتوس‏1و نورمن‏های‏2عصر وایکینگ‏ها3، به این دوره تعلق دارند.

از همه مهم‏تر در این‏جا برای نخستین بار با خیشی که توسط گاو کشیده می‏شود کشت‏ زمین را در سطح وسیع-کشت و زرع-ممکن می‏سازد موجه می‏شویم.این ابزار با امکاناتی که در آن زمان وجود داشت،افزایش نامحدود وسایل معاش را فراهم آورد.در این ارتباط هم چنین‏ تسطیح جنگل‏ها و تبدیل آن‏ها به زمین کشاورزی و چراگاه را-که باز بدون وجود تبر آهنی و بیل‏ در سطحی وسیع غیرممکن است-مشاهده می‏کنیم.اما همراه با این پدیده،ازدیاد سریع‏ جمعیت و تمرکز آن در منطقه‏های کوچک نیز پدید آمد.پیش از زراعت زمین،تنها در شرایط بسیار استثنایی،نیم ملیون نفر تحت رهبری واحد در یک مکان جمع می‏شدند که درواقع این‏ امکان هرگز فراهم نشد.

(1). tacitus

(2). norman

(3). vikings