بَیوسِش[sup][aname="rpa1160aa4c17944e928c1435992e395bfc"][[/aname][anchor="pa1160aa4c17944e928c1435992e395bfc"]1][/anchor][/sup] - Expectation
یکی از فاکتورهای بیاندازه مهم دیگر بدید من در راستای شناخت «خستگی»، فرایند چشمداشتن یا
بَیوسیدَن[sup][aname="rpa3157498a2202462abf1b99af62993ffc"][[/aname][anchor="pa3157498a2202462abf1b99af62993ffc"]2][/anchor][/sup] است.
بیوسش یکی از پایهایترین کارهایی است که مغز آدم میانجامد و از کوشش مغز در
پیشبینی[sup][aname="rpa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244"][[/aname][anchor="pa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244"]3][/anchor][/sup] آینده میاید. اگر ما یک چیزی ببیوسیم و آنگونه که میخواستیم
پیش برود، به ما سرخوشی و لذت دست میدهد؛ زمانی هم که رویدادها بر پاد پیشبینیهای ما رخ میدهند، احساس ناامیدی و دلسردی جای آن را میگیرند.
همانجور که در بالا گفتیم، بسیاری از فرایندهای طبیعی بریخت
نارژگین[sup][aname="rpaa2d81142c45f420299337dd2699cacf5"][[/aname][anchor="paa2d81142c45f420299337dd2699cacf5"]4][/anchor][/sup] (non-linear) رخ میدهند و در
فَربود[sup][aname="rpa69bd3a3868e04e2cb6adf3ebb1f3ffa6"][[/aname][anchor="pa69bd3a3868e04e2cb6adf3ebb1f3ffa6"]5][/anchor][/sup] و واقعیت پیشبینی ناپذیر هستند؛
ما تنها برای برخی از آنها ژنتیکی آمادگی رویارویی بی اینکه هرگز خسته شویم را داریم، بسیاری دیگر ولی از دامنه کنترل خستگی ما بیرون میروند.
فرایند بیوسش بریخت ساده برای همین فروم خودمان میشود اینکه پیش از تایپ کردن نام انجمن daftarche.com، پیش خود ببیوسیم که اکنون چه کسانی چه
پیکهای تازهای فرستادهاند و چشمداشت دیدن جُستارهایی داغ و پُرپیک را داشته باشیم؛ در فربود زمانیکه نام سایت را تایپ میکنیم یکی از این دو آینده باز میشوند:
A. پیشبینی ما [تا اندازه زیادی] درست از آب درامده و انجمن داغ و پرتکاپو است.
B. پیشبینی ما [تا اندازه زیادی] نادرست از آب درآمده و جُستارهای سوت و کور میابیم.
اکنون اگر پیشبینی ما
همخوانی[sup][aname="rpa0f0ce2bbb55a40a4bbdc80affc788772"][[/aname][anchor="pa0f0ce2bbb55a40a4bbdc80affc788772"]6][/anchor][/sup] با فَربود داشته و A بود، به ما یک
سُهش[sup][aname="rpa7349a28d31464f23bfcbf8959f329037"][[/aname][anchor="pa7349a28d31464f23bfcbf8959f329037"]7][/anchor][/sup] و احساس سرخوشی دست داده و از پیشبینی درستمان لذت میبریم.
در سوی دیگر، اگر پیشبینی ما همخوانی نداشته و B بود، به ما اندکی احناامیدی و دلسردی دست داده که چرا فربود همانی که میبیوسیدیم نشد.
در راهکاریابی برای خستگی، ما به پیوند دو فرایند بَیوسش و
بَرگزیدگی[sup][aname="rpa516d2b4844f24909bd464ac0fa806bb3"][[/aname][anchor="pa516d2b4844f24909bd464ac0fa806bb3"]8][/anchor][/sup] (priority) دادن مغز میرسیم؛ چنانکه بالا گفتیم مغز میکوشد
بُنمایههای[sup][aname="rpa117f28128b464f5791c334657f3aa02d"][[/aname][anchor="pa117f28128b464f5791c334657f3aa02d"]9][/anchor][/sup]
زیستیخود را در راههای که بیشترین سود را میرسانند هزینه نموده و برگزیدگی دهد، ولی چگونه مغز میتواند کار بدردبخور را از نابدردخور بازشناسد؟
در اینجا میتوان گفت که
بسآمد[sup][aname="rpa9a0709f3227c4e05965f891d1a94b6f2"][[/aname][anchor="pa9a0709f3227c4e05965f891d1a94b6f2"]10][/anchor][/sup] (frequency) درستی و نادرستی بَیوسشها[sup][aname="rpaa44374595da945bf855194326636c972"][[/aname][anchor="pa1160aa4c17944e928c1435992e395bfc"]1][/anchor][/sup] میتواند یکی از فاکتورهای سرنوشتساز در «ناامیدی» باشد؛ مغز میتواند
بسادگی با شمارش و گرفتن بارهایی که ناامید شدهایم (چشمداشتهای
ناهمخوان[sup][aname="rpa744c884155014931b50fe2e0fa415f48"][[/aname][anchor="paa44374595da945bf855194326636c972"]11][/anchor][/sup] با فربود و واقعیت) و با بارهایی که چشمداشتهایمان با فربود همخوانی داشته،
به یک
برآورد[sup][aname="rpa4d1ed761a06e4f84a8a38203f3676197"][[/aname][anchor="pa744c884155014931b50fe2e0fa415f48"]12][/anchor][/sup] زمخت ولی کارا در فرگزینی (تصمیمگیری) دست یابد: "آیا اینکار - سر زدن به انجمن دفترچه در بالا - ارزش آن را دارد که در آینده نیز تکرار شود یا خیر".
در هنگام کار و از روی پیچیدگی پیشبینی[sup][aname="rpa0150175d081b4ba3bbef6732e69a9ebe"][[/aname][anchor="pa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244"]3][/anchor][/sup] ناپذیر بیشتر فرایندهای کاری، زمانهایی که پیشبینیهای ما برپاد آنچه میاندیشیم درمیایند زیاد بوده و این یکی از فاکتورهایی است که
مایه خستگی و دلزدگی و سرانجام ناامیدی از دنبال نمودن کار میشود، هنگامیکه در فربود[sup][aname="rpa405082c927dd46608fd9f74a0f24c0d2"][[/aname][anchor="pa69bd3a3868e04e2cb6adf3ebb1f3ffa6"]5][/anchor][/sup] شاید اگر کمی بیشتر کار و انرژی هزینه میشد به
فرجام[sup][aname="rpa460169938a2146deb1a39c0296c1eb62"][[/aname][anchor="pa4d1ed761a06e4f84a8a38203f3676197"]13][/anchor][/sup] خواستنی میرسیدیم - و
شاید هرگز نمیرسیدیم.
راهکارها
پیشبینی نکردن و نداشتن چشمداشت
از آنجاییکه پیشبینی فرایندی سخت و دشوار است، بهترین کار در زمینههایی که بهتر دیده میشوند پیشبینی نکردن آگاهانه آینده و نداشتن کوچکترین بیوسش و چشمداشتی از
پیرامون[sup][aname="rpa178db5b9a1d84f739eb8a60ed29b9a94"][[/aname][anchor="pa0150175d081b4ba3bbef6732e69a9ebe"]14][/anchor][/sup] خود است.
در این رویکرد ما در
فرهود[sup][aname="rpabbe0e60e591743a1a7b9bbc9a127df9a"][[/aname][anchor="pa405082c927dd46608fd9f74a0f24c0d2"]15][/anchor][/sup] (حقیقت) به خوشیای که از کار کردن میبریم نیز میافزاییم، چرا که:
1. اگر پیشبینی نکنیم و فرجام کار خوب باشد، بریخت سورپرایز دریافت شده و لذت میبریم.
2. اگر پیشبینی نکنیم و فرجام کار خوب نباشد، از آنجاییکه پیشبینیای نداشتهایم، پس احساساتی و ناامید نشده و با ذهنیتی باز و منطقی آنرا ارزیابی[sup][aname="rpae995a6f2a9874ea38e529d4a54a5bb8c"][[/aname][anchor="pa460169938a2146deb1a39c0296c1eb62"]16][/anchor][/sup] میکنیم.
دوراندیشی
بجای پیشبینی میتوانیم دوراندیشی کنیم. دوراندیشی نیازی به پیشبینی ندارد و به رویکردگزینی برمیگردد. رویکردگزینی میشود داشتن رویکرد در برابر
برآیه[sup][aname="rpacecc7d8c0129420db56952811d612849"][[/aname][anchor="pa178db5b9a1d84f739eb8a60ed29b9a94"]17][/anchor][/sup] یا outcome هایی که کنشهای ما میتوانند در پی داشته باشند.
برای نمونه اگر بخواهیم برای کاری از کسی کمک بگیریم، بجای پیشبینی پیش
خودمان با "حتما میپذیره"، میتوانیم با رویکردگزینی اینچنین گزینههایمان را پیشاپیش آماده کنیم:
اگر پذیرفت:
دشواری از میان رفت
اگر نپذیرفت:
چه کسان دیگری میتوانند بجای او کمک کنند؟
ایا راهی میماند که انگیزهاش از کمک کردن را پس از نه پاسخ گرفتن زیاد کنم؟
اگر به هیچ روی کمک نکرد، چکار دیگری میتوانم بکنم؟
هرآینه نباید فراموش کرد که اگر در رویکردگزینی همه گوشههای پنهان و ناپنهان را در نگر نگیریم، خود میشود یک پیشبینیای[sup][aname="rpa559de32dc8fa456da12f76959c0c0433"][[/aname][anchor="pa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244"]3][/anchor][/sup] همراه با ناامیدی و رنجش.
برای نمونه پیش از زنگ زدن شاید فراموشیده باشیم که پول تلفن از روی دیرپرداخت قطع شده و همه برنامههای ما پس از برداشتن تلفن نقش بر آب شوند!
بهکرد پیشبینی
این راهکار بیشتر به راهکاری جادویی میماند، اگر ما میتوانستیم آینده را بهتر پیشبینی کنیم هماکنون نیز کرده بودیم و نیازی دیگر به بازاندیشی نمیرفت.
ولی در فربود[sup][aname="rpa08bef182147e407192469e49f75886c9"][[/aname][anchor="pa69bd3a3868e04e2cb6adf3ebb1f3ffa6"]5][/anchor][/sup] راههایی هست که همه ما میتوانیم پیشبینیهای بهتری بکنیم و برای نمونه با
به میان کشیدن فرایند نارجگینی، پیشبینیهای کمتر و
بلند-زمانتری[sup][aname="rpa4465d90a712149b7a0e6eb677ba4b438"][[/aname][anchor="pabbe0e60e591743a1a7b9bbc9a127df9a"]18][/anchor][/sup] بزنیم که در ریخت معمولی نمیکنیم.
این راهکار نیاز به کارکشتگی بسیار دارد و بهتر است با رویکردی گرایندیک (probabilistic) دست به این
دسته از پیشبینیها زده و همچنین نیاز به بازکردن گُستره ارزیابی و پایین آوردن «شمارش ارزیابی کاراییها» دارد.
بهکرد پیشبینی -> گستره ارزیابی[sup][aname="rpa0ad467d9956c4a878192a81f230c599a"][[/aname][anchor="pa460169938a2146deb1a39c0296c1eb62"]16][/anchor][/sup] کارایی - Performance evaluation
ارزیابی کارایی چیزی بیشتر از نگاه به کار انجام شده و سپس ارزیابی و
همسنجی[sup][aname="rpa4cf855f96c3d4d6e8d457cc5b28d7d01"][[/aname][anchor="pae995a6f2a9874ea38e529d4a54a5bb8c"]19][/anchor][/sup] آن بیشتر نیست. فرایند ارزیابی یک چیز از دو بخش ساخته شده:
ارزیابی زدن پیشبینیهای پیشین خودمان با کارایی کنونی: آیا کار همانجور که میاندیشیدیم پیش رفته؟
پیشبینی پنهانوار (implicitly) آینده: اگر تا امروز اینجور کارایی پیش رفته، پس تا دو هفته دیگر چه خواهد شد؟
برای نمونه تارنمای خودمان، اگر ما دوراندیشانه بدنبال داغ کردن جُستارهایمان باشیم و اگر
بازه[sup][aname="rpa4454f50cbbc147af8bde8de9886ef61f"][[/aname][anchor="pacecc7d8c0129420db56952811d612849"]20][/anchor][/sup] زمانی ارزیابی را روی 4 ساعت یکبار بگذاریم: هر چهار ساعت یکبار به تارنما آمده و ببینیم جُستارها چه اندازه داغ شدهاند، پیشبینی و بَیوسش[sup][aname="rpac3720c4db0f243e6af435a34e01b5eb0"][[/aname][anchor="pa1160aa4c17944e928c1435992e395bfc"]1][/anchor][/sup] ما از داغ بودن جستارها و دیدن پیک تازه نافرجام بوده و دلسرد خواهیم شد.
هرآینه اگر ما همچنان دوراندیشانه بدنبال داغ شدن جُستارهای تارنما باشیم، ولی هر 2 روز یکبار سر بزنیم، اینبار بی کوچکترین
دگرشی[sup][aname="rpa94af965c4395496baaec405a6982c688"][[/aname][anchor="pa559de32dc8fa456da12f76959c0c0433"]21][/anchor][/sup]
ما جُستارهای داغ زیادی میبینیم و حس دلگرم شدن به کار جای دلسردی را میگیرد، بی اینکه کوچکترین چیز دیگری دگرسته باشد!
این کار در فرهود[sup][aname="rpa967db0127884443fa4e8a3e71712b401"][[/aname][anchor="pa405082c927dd46608fd9f74a0f24c0d2"]15][/anchor][/sup] بمانند کاهش
نوفه[sup][aname="rpa564f2559d23148f6b46da4ca7310d0dc"][[/aname][anchor="pa08bef182147e407192469e49f75886c9"]22][/anchor][/sup] یا noise reduction میباشد. به زبان ساده اگر جایی سر و سدا بود، بجای پرداختن به
سر و سدا و نوفه میتوان به کار دیگری پرداخته و بگذاریم پس از خوابیدن سر و سداها، دادههای
پالایش[sup][aname="rpa4ba9d434b6c542d0a8d49be6dc08f693"][[/aname][anchor="pa4465d90a712149b7a0e6eb677ba4b438"]23][/anchor][/sup] شده خود به ما برسند.
به نمونه دیگر، اگر کسی هر روز روزنامه را به دقت بخواند، از آنجاییکه دادههای پالایش نشده زیادی
را پردازش میکند کارکرد خود در پیشبینی[sup][aname="rpa2f56ec2028214796bc0274b5d7748500"][[/aname][anchor="pa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244"]3][/anchor][/sup] آینده را سدها بار در برابر کسی که بجای روزنامه هفتهنامه را میخواند پایینتر آورده.
رویکردهای بهتری همیشه هستند که میتوان با جستجو یافت. برای نمونه دنبال نکردن رسانهها[sup][aname="rpa15467065812a4ef39d63cff79edcdc28"][[/aname][anchor="pa0ad467d9956c4a878192a81f230c599a"]24][/anchor][/sup] و گذاشتن اینکه خبرهای مهم خود خودشان
را به گوش ما برسانند: در این ریخت آدمهای دیگر همه خبرها را خوانده و پردازش نموده و با شور و هیجان مهمترینهایشان را برای ما میگویند.
----
[aname="pa1160aa4c17944e928c1435992e395bfc"]1[/aname]. ^ [anchor=rpa1160aa4c17944e928c1435992e395bfc]آ[/anchor] [anchor=rpaa44374595da945bf855194326636c972]ب[/anchor] [anchor=rpac3720c4db0f243e6af435a34e01b5eb0]پ[/anchor] Bayuseš || بیوسش: چشمداشت Ϣiki-En, Dehxodâ expectation
[aname="pa3157498a2202462abf1b99af62993ffc"]2[/aname]. [anchor=rpa3157498a2202462abf1b99af62993ffc]^[/anchor] Bayusidan || بیوسیدن: چشمداشتن, انتظار بردن Dehxodâ to expect
[aname="pa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244"]3[/aname]. ^ [anchor=rpa28b9b53276534d0d9d0b24482f0c8244]آ[/anchor] [anchor=rpa0150175d081b4ba3bbef6732e69a9ebe]ب[/anchor] [anchor=rpa559de32dc8fa456da12f76959c0c0433]پ[/anchor] [anchor=rpa2f56ec2028214796bc0274b5d7748500]چ[/anchor] piš{pišvand}+bin+i{pasvand}::Pišbini || پیشبینی: prediction
[aname="paa2d81142c45f420299337dd2699cacf5"]4[/aname]. [anchor=rpaa2d81142c45f420299337dd2699cacf5]^[/anchor] Nâražgin || None: نارژگون; ناخطی; غیر خطی non-linear
[aname="pa69bd3a3868e04e2cb6adf3ebb1f3ffa6"]5[/aname]. ^ [anchor=rpa69bd3a3868e04e2cb6adf3ebb1f3ffa6]آ[/anchor] [anchor=rpa405082c927dd46608fd9f74a0f24c0d2]ب[/anchor] [anchor=rpa08bef182147e407192469e49f75886c9]پ[/anchor] far+bud::Farbud || فربود: فرابود; آنچه فرای ما هست; واقعیت Ϣiki-En reality
[aname="pa0f0ce2bbb55a40a4bbdc80affc788772"]6[/aname]. [anchor=rpa0f0ce2bbb55a40a4bbdc80affc788772]^[/anchor] Hamxwâni || همخوانی: تطابق, همخورد; مطابقت Ϣiki-En match
[aname="pa7349a28d31464f23bfcbf8959f329037"]7[/aname]. [anchor=rpa7349a28d31464f23bfcbf8959f329037]^[/anchor] Sohidan || سهیدن: حس کردن MacKenzie to sense
[aname="pa516d2b4844f24909bd464ac0fa806bb3"]8[/aname]. [anchor=rpa516d2b4844f24909bd464ac0fa806bb3]^[/anchor] bar+gozid+eg+i{pasvand}::Bargozidegi || برگزیدگی: اولویت priority
[aname="pa117f28128b464f5791c334657f3aa02d"]9[/aname]. [anchor=rpa117f28128b464f5791c334657f3aa02d]^[/anchor] bon+mâye::Bonmâye || بنمایه: منبع Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ resource || بنمایه: منبع زیستی biological resource
[aname="pa9a0709f3227c4e05965f891d1a94b6f2"]10[/aname]. [anchor=rpa9a0709f3227c4e05965f891d1a94b6f2]^[/anchor] bas+âmad::Basâmad || بسامد: بسیار آمدن Ϣiki-En frequency
[aname="paa44374595da945bf855194326636c972"]11[/aname]. [anchor=rpa744c884155014931b50fe2e0fa415f48]^[/anchor] ham+xwânidan::Hamxwânidan <— Hamxwândan || همخوانیدن: همخوانی کردن Ϣiki-En to match
[aname="pa744c884155014931b50fe2e0fa415f48"]12[/aname]. [anchor=rpa4d1ed761a06e4f84a8a38203f3676197]^[/anchor] bar+âvardan::Barâvardan || براوردن: تخمین زدن Ϣiki-En to estimate || براوردن: برطرف کردن to fullfill | || براوردن: بالا آوردن; بربردن Dehxodâ
[aname="pa4d1ed761a06e4f84a8a38203f3676197"]13[/aname]. [anchor=rpa460169938a2146deb1a39c0296c1eb62]^[/anchor] Farjâm || فرجام: پایان; خاتمه Ϣiki-En, www.loghatnaameh.org conclusion; ending
[aname="pa0150175d081b4ba3bbef6732e69a9ebe"]14[/aname]. [anchor=rpa178db5b9a1d84f739eb8a60ed29b9a94]^[/anchor] pirâ+mun::Pirâmun || پیرامون: محیط Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ perimeter
[aname="pa405082c927dd46608fd9f74a0f24c0d2"]15[/aname]. ^ [anchor=rpabbe0e60e591743a1a7b9bbc9a127df9a]آ[/anchor] [anchor=rpa967db0127884443fa4e8a3e71712b401]ب[/anchor] far+hud::Farhud || فرهود: فرهوده; حقیقت Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ, Dehxodâ truth
[aname="pa460169938a2146deb1a39c0296c1eb62"]16[/aname]. ^ [anchor=rpae995a6f2a9874ea38e529d4a54a5bb8c]آ[/anchor] [anchor=rpa0ad467d9956c4a878192a81f230c599a]ب[/anchor] arz+yâftan::Arzyâftan || ارزیافتن: یافتن ارزش Ϣiki-En to evaluate
[aname="pa178db5b9a1d84f739eb8a60ed29b9a94"]17[/aname]. [anchor=rpacecc7d8c0129420db56952811d612849]^[/anchor] bar+ây+e::Barâye || برایه: نتیجه ⚕Heydari☉, Ϣiki-En result
[aname="pabbe0e60e591743a1a7b9bbc9a127df9a"]18[/aname]. [anchor=rpa4465d90a712149b7a0e6eb677ba4b438]^[/anchor] Boland-Zamân || بلند-زمان: مدت طولانی long-term
[aname="pae995a6f2a9874ea38e529d4a54a5bb8c"]19[/aname]. [anchor=rpa4cf855f96c3d4d6e8d457cc5b28d7d01]^[/anchor] ham+sanjidan::Hamsanjidan || همسنجیدن: مقایسه کردن to compare
[aname="pacecc7d8c0129420db56952811d612849"]20[/aname]. [anchor=rpa4454f50cbbc147af8bde8de9886ef61f]^[/anchor] bâz+e::Bâze || بازه: فاصلهیِ زمانی Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ interval
[aname="pa559de32dc8fa456da12f76959c0c0433"]21[/aname]. [anchor=rpa94af965c4395496baaec405a6982c688]^[/anchor] Digarestan <— Degarestan || دیگرستن: تغییر کردن Ϣiki-En to change
[aname="pa08bef182147e407192469e49f75886c9"]22[/aname]. [anchor=rpa564f2559d23148f6b46da4ca7310d0dc]^[/anchor] Nufe || نوفه: اختلال ⚕Heydari☉, Ϣiki-En noise
[aname="pa4465d90a712149b7a0e6eb677ba4b438"]23[/aname]. [anchor=rpa4ba9d434b6c542d0a8d49be6dc08f693]^[/anchor] Pâludan || پالودن: تمیز کردن; پاک کردن Ϣiki-En, Ϣiki-En to refine; to clear
[aname="pa0ad467d9956c4a878192a81f230c599a"]24[/aname]. [anchor=rpa15467065812a4ef39d63cff79edcdc28]^[/anchor] Rasâne || رسانه: اندوه و دریغ خوردن Dehxodâ, Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ bemoan; lament