اعتقاد به سرنوشت با اعتقاد به جبر فرق میکنه. کسی که به سرنوشت اعتقاد داره خیال میکنه یک قدرت ماوراالطبیعی مثل خدا همه چیز رو از قبل مقدر کرده و کاری از دست انسان ساخته نیست جز رفتن راهی که خدا براش تعیین کرده. در صورتی که در تمامی استدلالاتی که من آوردم هیچ سخنی از سرنوشت و خدا نیاوردم و همگی بر مبنای فلسفه و زیست شناسی و علم بود.

در مورد اون سخن استیون هاوکینگ باید بگم که خود استیون هاوکینگ به جبرگرایی علمی باور داره و مطمئنا علت این رو میدونه که چرا انسانی که به جبر هم اعتقاد داره هنگام عبور از خیابان به دو طرفش نگاه میکنه. جبر مساوی با حماقت نیست. جبر یعنی بنده ژن و محیط بودن که عللش رو گفتم. انسان در شرایط عادی هنگام عبور از خیابان به دو طرفش نگاه میکنه اما مادری که دنبال کودکش در خیابان هست چطور؟ یک انسانی که دنبال خودکشی هست چطور؟ یک انسانی که دنبال دزد هست چطور؟ یک دیوانه چطور؟ شما با استفاده از جبر همه حالات گفته شده رو میتونید توجیه کنید. کسانی که به جبر اعتقاد دارن نمیگن انسان مغز نداره! میگن همون مغزش هم بنده ژن و محیطه.