دفترچه

میان کوچه می پیچد صدای پای دلتنگی


به جانم می زند آتش غم شبهای دلتنگی


چنان وامانده ام در خود که از من می گریزد غم


منم تصویر تنهایی منم معنای دلتنگی


چه می پرسی زحال من؟ که من تفسیر اندوهم


سرم ماوای سوداها دلم صحرای دلتنگی


در آن ساعت که چشمانت به خوابی خوش فرو رفته


میان کوچه های شب شدم همپای دلتنگی


شبی تا صبح با یادت نهانی اشک باریدم


صفایی کرده ام در آن شب زیبای دلتنگی


قاسم ترابی

هست شب یک شبِ دم کرده و خاک
رنگِ رخ باخته است.
باد، نو باوه ی ابر، از بر کوه
سوی من تاخته است.
*
هست شب، همچو ورم کرده تنی گرم در استاده هوا،
هم ازین روست نمی بیند اگر گمشده ای راهش را.
*
با تنش گرم، بیابان دراز
مرده را ماند در گورش تنگ
به دل سوخته ی من ماند
به تنم خسته که می سوزد از هیبت تب!
هست شب. آری، شب.




نیما یوشیج

مرا به عاقبت این شوخ سیمتن بکشد
چو شمع سوخته روزی در انجمن بکشد


به لطف اگر بخرامد هزار دل ببرد
به قهر اگر بستیزد هزار تن بکشد


اگر خود آب حیاتست در دهان و لبش
مرا عجب نبود کان لب و دهن بکشد


گر ایستاد حریفی اسیر عشق بماند
و گر گریخت خیالش به تاختن بکشد


مرا که قوت کاهی نه کی دهد زنهار
بلای عشق که فرهاد کوهکن بکشد


کسان عتاب کنندم که ترک عشق بگوی
به نقد اگر نکشد عشقم این سخن بکشد


به شرع عابد اوثان اگر بباید کشت
مرا چه حاجت کشتن که خود وثن بکشد


به دوستی گله کردم ز چشم شوخش گفت
عجب نباشد اگر مست تیغ زن بکشد


به یک نفس که برآمیخت یار با اغیار
بسی نماند که غیرت وجود من بکشد


به خنده گفت که من شمع جمعم ای سعدی
مرا از آن چه که پروانه خویشتن بکشد




سعدی

زین گونه‌ام كه در غم غربت شكیب نیست
گر سر كنم شكایت هجران غریب نیست


جانم بگیر و صحبت جانانه‌ام ببخش
كز جان شكیب هست و ز جانان شكیب نیست


گم گشته‌ی دیار محبت كجا رود؟
نام حبیب هست و نشان حبیب نیست


عاشق منم كه یار به حالم نظر نكرد
ای خواجه درد هست و لیكن طبیب نیست


در كار عشق او كه جهانیش مدعی است
این شكر چون كنیم كه ما را رقیب نیست


جانا نصاب حسن تو حد كمال یافت
وین بخت بین كه از تو هنوزم نصیب نیست


گلبانگ سایه گوش كن ای سرو خوش خرام
كاین سوز دل به نـاله‌ی هر عندلیب نیست




هوشنگ ابتهاج

هر که سودای تو دارد چه غم از هر که جهانش
نگران تو چه اندیشه و بیم از دگرانش


آن پی مهر تو گیرد که نگیرد پی خویشش
وان سر وصل تو دارد که ندارد غم جانش


هر که از یار تحمل نکند یار مگویش
وان که در عشق ملامت نکشد مرد مخوانش


چون دل از دست به درشد مثل کره توسن
نتوان بازگرفتن به همه شهر عنانش


به جفایی و قفایی نرود عاشق صادق
مژه بر هم نزند گر بزنی تیر و سنانش


خفته خاک لحد را که تو ناگه به سر آیی
عجب ار بازنیاید به تن مرده روانش


شرم دارد چمن از قامت زیبای بلندت
که همه عمر نبودست چنین سرو روانش


گفتم از ورطه عشقت به صبوری به درآیم
باز می‌بینم و دریا نه پدیدست کرانش


عهد ما با تو نه عهدی که تغیر بپذیرد
بوستانیست که هرگز نزند باد خزانش


چه گنه کردم و دیدی که تعلق ببریدی
بنده بی جرم و خطایی نه صوابست مرانش


نرسد ناله سعدی به کسی در همه عالم
که نه تصدیق کند کز سر دردیست فغانش


گر فلاطون به حکیمی مرض عشق بپوشد
عاقبت پرده برافتد ز سر راز نهانش




سعدی

ساقیا پُر کن به یاد چشم او جامی دگر
تا بسوی عالم مستی زنم گامی دگر ..


چشم مستت را بنازم ، تازه از راه آمدم
بعد ازین جامی که دادی ، باز هم جامی دگر


تا مگر مستانه بر گیرم قلم ، وز راه دور
باز بفرستم بسوی دوست پیغامی دگر


رو که زین پس از کبوتر عاشقی آموختم
گر نشد بام تو ، جویم دانه از بامی دگر


ای " امید " از مستی و از عشق برخوردار شو
خوشتر از ایام مستی نیست ایامی دگر


خنده ی خورشید را هر صبح دانی چیست رمز ؟
گوید از عمرت گذشت ای بی خبر شامی دگر ..


مهدی اخوان ثالث

یا رب سببی ساز که یارم به سلامت
بازآید و برهاندم از بند ملامت


خاک ره آن یار سفرکرده بیارید
تا چشم جهان بین کنمش جای اقامت


فریاد که از شش جهتم راه ببستند
آن خال و خط و زلف و رخ و عارض و قامت


امروز که در دست توام مرحمتی کن
فردا که شوم خاک چه سود اشک ندامت


ای آن که به تقریر و بیان دم زنی از عشق
ما با تو نداریم سخن خیر و سلامت


درویش مکن ناله ز شمشیر احبا
کاین طایفه از کشته ستانند غرامت


در خرقه زن آتش که خم ابروی ساقی
بر می‌شکند گوشه محراب امامت


حاشا که من از جور و جفای تو بنالم
بیداد لطیفان همه لطف است و کرامت


کوته نکند بحث سر زلف تو حافظ
پیوسته شد این سلسله تا روز قیامت




حافظ

من درد تو را ز دست آسان ندهم
دل برنکنم ز دوست تا جان ندهم
از دوست به یادگار دردی دارم
کان درد به صد هزار درمان ندهم
تا با غم عشق تو مرا کار افتاد
بیچاره دلم در غم بسیار افتاد
بسیار فتاده بود اندر غم عشق
اما نه چنین زار که این بار افتاد
من بودم و دوش آن بت بنده نواز
از من همه لابه بود و از وی همه ناز
شب رفت و حدیث ما به پایان نرسید
شب را چه گنه حدیث ما بود دراز

تا در آیینه پدیدار آیی


عمری دراز در آن نگریستم


من برکه ها و دریاها را گریستم


ای پری وار در قالب آدمی


که پیکرت جز در خُلواره ی ناراستی نمی سوزد !ـ


حضورت بهشتی ست


که گریز از جهنم را توجیه می کند ،


دریایی که مرا در خود غرق می کند


تا از همه گناهان و دروغ


شسته شوم .





و سپیده دم با دست هایت بیدار می شود .


احمد شاملو