دفترچه

BitCoin یا پول open source چیست و چگونه کار میکند.


من و Bob در آمریکا زندگی می‌کنیم و Bob میخواهد یک وب‌ سرور را از من بخرد. من و Bob روش‌های انجام این تراکُنش (transaction) پولی را می‌بررسیم (بررسی میکنیم):


اسکناس‌ها

بیانگارید من و Bob در آمریکا زندگی می‌کنیم. من دارنده یک وب‌سرور هستم و Bob میخواهد این سرور را از من کرایه کرده و در برابر، من نیز از او درخواست پول دستی (ارزی مانند دلار) می کنم.

یکی از کارهایی که Bob می‌تواند برای انجام این تراکُنش انجام دهد، این است که اسکناس‌های دلار را در پاکت گذاشته و براه پست، به دست من برساند.

اسکناس دلار یک برگه‌ی کاغذی‌ست و از همینرو برساخت‌پذیر (قابل جعل) میباشد. شناخت برساختگی یک اسکناس دلار نیز در توانایی هر کسی نیست

چه گارانتی‌ای هست که اسکناس‌هایی که Bob برای من میفرستد برساختگی نباشند؟



بانک‌ها

کار دیگری که Bob می‌تواند انجام دهد، "برات (حواله) پول " است. او می‌تواند در آغاز اسکناس‌های دلارش را به یک بُنیاد پولی که آن را بانک می‌نامیم بدهد. خویشکاری (وظیفه) بانک نگه‌داری امن از پول Bob است و Bob می‌تواند در هر زمان، پول دستی‌ای که به بانک سپرده است را دریافت کند.

تا زمانیکه پول از آن Bob است، Bob می‌تواند از پول خود،‌ برای هر چیزی سود برده و هتا آن را به کس دیگری نیز "بدهد". بانک نیز، مانند همه بانک‌ها، برای انجام سرویس "جابه‌جایی پول به کسی دیگر"، کارمزد اندکی دریافت می کند. این سرویس می‌تواند با فرستادن کسی به خانه‌ی من در راستای جابجایی پول انجام بگیرد. اما به‌ریخت پیش پا افتاده، آن‌ها پولها را به بانک من می‌دهند و به او می‌گویند: "این اندازه پول، از این پس از آن «پویا» است." و بدین‌گونه، پول Bob از حساب او "کاسته" و به حساب من "افزوده" می‌شود.

همه‌ی سرویس‌ها، ابزارگان و دستگاه‌های ATM بانک‌ها، همه و همه به یک جایگاه هنباز (مشترک) میرسند: کنترل‌کننده و پروانه‌دهنده آژگاهیک (تصدیق‌کننده مرکزی) که همان بانک‌ میباشد! بانک خویشکار (موظف) به نگه‌داری دادگان و رکورد‌های وابسته به آنها و دارندگان آنان است، بگذارید روراست بگویم: شما "وادارید" خودتان را به این پروانه‌دهنده " بشناسانید " و به وی " اعتماد " کنید!

شاید Bob نخواهد شناخته شود. شاید نخواهد هیچ‌گونه داده‌ای از او در بنیاد‌های پولی آگاشته (ثبت) شود. بگذارید به گونه‌ای دیگر این دشواری را بگوییم: "شاید من و Bob بخواهیم تراکُنش‌مان نهان و ناشناس و تنها میان خودمان انجام شود".

هرچند این تنها یکی از دشواری‌ها بانک‌ها است و بروشنی، بانک‌ها دشواری‌های دیگری هم دارند.


راهکار

تا این‌جا دو روش تراکُنشیک میان من و Bob را بررسیده و به این فرجام رسیدیم که شاید هیچ‌کدام از این روش‌ها فراخور یا کارآمد نباشند. پس چه می‌توان کرد، آیا راهکار دیگری وجود دارد؟ پاسخ «آری» است!


در اینجا راهکار فراخور در برون‌رفت از گرفتاری، BitCoin میباشد. BitCoin در سال ۲۰۰۸ بدست کسی به نام Satoshi Nakamoto (نام ساختگی) شناسانده شد. BitCoin یک سامانه مالکیت و جابجایی پولی یکتا است. در فرهود (حقیقت) این سیستم، همانند کاربرد از خدمات بانکی اینترنتی است، ولی ناشناس‌وار و بی نیاز به یک پروانه‌دهنده آژگاهیک (تصدیق‌کننده مرکزی)!

این BitCoin‌ها با‌ارزش هستند، زیرا کاربردی هستند و هم اینکه شمارشان مرزمند است. در فرآوری‌ (تولید) آن‌ها، CPU و برق بسیار زیادی می‌گُسارد (مصرف میشود)!
همانجور که در نگاره زیر میبینید، شمار BitCoin‌های فرآوری همواره روند رو به افزایش نیز نخواهند داشت و پس از یک بازه زمانی دیگر ساخته نخواهند شد:



در ژرفنای BitCoin


فرآوری (تولید)

نخستین نکته‌ای که باید در فرآوری BitCoin بدان نگریست، این است که فرآوری BitCoin میبایست مرزمند (محدود) بوده تا ارزش کالایی داشته باشد.


فرآیند فرآوری BitCoin، فرآیند بس زمان‌گیری‌ست، بگونه‌ای که به آن " Mining " یا "فروکنش" به آن میگویند. هر آینه هر BitCoin برابر قانون‌های ویژه‌ای mine یا فروکنده می‌شود و ارزش فرهودین (حقیقی) پیدا می‌کند. آوند (دلیل) زمان‌گیر بودن فرآیند "فروکش یا mining"، نیاز به رایانش (computation) بسیار بالای آن است.

در فرهود، Mining کوششی در یافتن پاسخ یک دشواری پیچیده مزداهیکین (ریاضی) است، یا به گفته دیگر، با گُسارش CPU و برق همچندی (معادله)‌های پیچیده مزداهیکی راهکاریابی شده و در برابر آن، BitCoin فروکشیده یا بدست میاید.

زمانیکه چالش یک بلاک برداشته می شود (همچندی برآیه یا result میگیرد)، آنگاه می‌توان از آن BitCoin بیرون کشید. گویا هر بلاک از ۵۰ BitCoin ساخته شده است. بر پایه آمار بدست آمده، هر ۴ سال یکبار شمار BitCoin‌هایی که می‌توان از یک بلاک فروکند، ۵۰ درسد می‌کاهد!


گَهولش بیت‌کُین (exchange)

من و Bob، هر کدام‌مان یک جفت کلید هام (همگانی) و نهان (خصوصی) داریم. براه کلید نهان می‌توان یک سند را ساماندهی کرد. فردید (منظور) از ساماندهی سند، فرآیندی مانند انجام یک تراکنش است. مانند تراکُنش میان من و Bob که در آن، Bob شماری از BitCoin‌ هایش را به من می‌دهد.

براه کلید هام می‌توان یک تراکنش را اعتبار‌سنجی کرد.

بیانگارید Bob می‌خواهد شماری از BitCoinهایش را به من بدهد، در این راستا فرآیند زیر را دنبال می‌کنیم:
بنگرید که تنها گام نخست براه من و Bob انجام شده و گامهای پسین را نرم‌افزار BitCoin می‌انجامد.


پرسش همه‌گیر:
پاسخ:


یک نکته درباره پراشیدن (منتشر کردن)

در بالا گفته شد که ریزگان تراکنش در تنجره‌ی (شبکه) BitCoin، برای همه پَراش (نشر) خواهند شد، میاندیشید آوند آن چیست؟

نکته این است که Bob می‌تواند BitCoin‌هایش را چندبار خرج کند، اگر کسی اعتبار BitCoinهای وی را نَهاییده (تایید نکرده) یا پروانه‌دهنده‌ای در کار نباشد!

البته روشن‌سازی بالا، پاسخ باریکِ (دقیق) پرسش به میان آمده نیست. در َفرهود هر بلاک، لیست
تراکنش‌های پیشین خود را نیز داشته و با سودبُرد از این لیست، می‌توان اعتبار BitCoin‌های یک block را هم سنجید.



چند پیوند سودمند

این نوشتار، ترزبانی برگفته از ویکی رسمی BitCoin است. بد نیست تارنمای ریشه را به انگلیسی نیز نگاهی بیاندازید: 400 Bad Request

در نوشتن این نوشتار، جُستار blockها کمی گیج‌کننده بود. پیشنهاد می کنم هر آینه ویکی BitCoin را درباره block‌ها بخوانید: Bitcoin - WiKi

درباره‌ی بیتکوین، ویدئویی کوتاه و گیرا هست که دیدن آنرا بسیار پیشنهاد میکنم.

YouTube - What is Bitcoin?


و در پایان براه این پیوند می‌توانید از تراکنش‌های کنونی BitCoin بیاگاهید: Home - Bitcoin Block Explorer

نوشتار فندیک از سازنده ناشناس BitCoin: http://bitcoin.org/bitcoin.pdf

دوستان اگر نوشته گنگ بود ببخشید، این یک پارسی شده از اینجا (Bitcoin، یک راهکار است! | شبکه تچرا) بود که خود ترزبان از
ویکی بود که خود ترزبانده از یک جای بوده و نگره دوستمان Unknown در راستای گنگی سخن در درازای زمان را زنده میآشکارد

روی هم رفته BitCoin یک پول نوین است که نیاز به پروانه‌دهی از سوی بانک مرکزی (آژگاهیک) ندارد و بجای آن، همه تراکنش‌هایی که
می‌انجامند برای همگان آشکار در دسترس میباشد، بگونه‌ای، بجای پروانه‌دهی آژگاهیک فرایند همتابه‌همتا یا peer-to-peer انجام میپذیرد.

ساخت یکتای پولی در آمریکا ناقانونی میباشد، از همینرو سازنده BitCoin نام خود را هرگز نگفته و یک تنه همه سامانه را از پایه
برنامه‌ریزی کرده است و هر از گاهی نیز ناشناس در source code آن (که open source نیز میباشد) میان‌وندی (مشارکت) میکند.

هماکنون BitCoin را میتوان در بیشتر کشورها خرید و بهای آن نیز به رو افزایش است، دور [از باور] نیست روزی
که بتواند بخوبی بانک‌ها را نابود کرده و در جایگاه یک پول آزاد و open source جای خود را در جهان باز کند

Mehrbod نوشته: هماکنون BitCoin را میتوان در بیشتر کشورها خرید و بهای آن نیز به رو افزایش است، دور [از باور] نیست روزی
که بتواند بخوبی بانک‌ها را نابود کرده و در جایگاه یک پول آزاد و open source جای خود را در جهان باز کند

خب خریدش به چه شکل هست؟ اگه بخواد بهاش بره بالا که باز داستان همین پول و گرفتاری هاش پیش میاد....بعد این اعتبار و پشتوانه اش چیه؟ شاید این آقا یه دفعه نا پدید شد...پول ها چی میشن این وسط؟

Anarchy نوشته: خب خریدش به چه شکل هست؟ اگه بخواد بهاش بره بالا که باز داستان همین پول و گرفتاری هاش پیش میاد....بعد این اعتبار و پشتوانه اش چیه؟ شاید این آقا یه دفعه نا پدید شد...پول ها چی میشن این وسط؟

bitcoin بیشترین کاربرد را در خرید‌های آنلاین دارد، ولی کم کم دارد میشود با آن خریدهای دیگری هم کرد آنارشی جان.

شما bitcoin‌هایی که ساخته میشوند مرزمنده و از یک بازه زمانی به آنور دیگر ساخته نمیشود. پشتوانه bitcoin برق (الکتریسیته) و زمان است.
برای فروکنش (mining) هر coin باید CPU و برق گسارید.

ارزش آن هم بر پایه پذیرش همگان است و مانند هر پول دیگری بسته به درخواست (تقاضا) کم و زیاد میشود.

این آقا کی بود راستی؟ سازنده آن که ناپدید هست! بود و نبودش کاری به سیستم ندارد. آنارشی جان شما میتوانی هماکنون یک حساب
بسازی و 10 bitcoin درش بریزی، این 10 کوین همه جا آشکاره که در بَهمان حساب ریخته شده، ولی کسی دیگر نمیداند آن حساب از آن آناشی است.

Mehrbod نوشته: bitcoin بیشترین کاربرد را در خرید‌های آنلاین دارد، ولی کم کم دارد میشود با آن خریدهای دیگری هم کرد آنارشی جان.

شما bitcoin‌هایی که ساخته میشوند مرزمنده و از یک بازه زمانی به آنور دیگر ساخته نمیشود. پشتوانه bitcoin برق (الکتریسیته) و زمان است.
برای فروکنش (mining) هر coin باید CPU و برق گسارید.

ارزش آن هم بر پایه پذیرش همگان است و مانند هر پول دیگری بسته به درخواست (تقاضا) کم و زیاد میشود.

این آقا کی بود راستی؟ سازنده آن که ناپدید هست! بود و نبودش کاری به سیستم ندارد. آنارشی جان شما میتوانی هماکنون یک حساب
بسازی و 10 bitcoin درش بریزی، این 10 کوین همه جا آشکاره که در بَهمان حساب ریخته شده، ولی کسی دیگر نمیداند آن حساب از آن آناشی است.

چرا مرزمند هست؟باز من متوجه نمیشم یعنی ما پولمون مثلا دلار رو تبدیل میکنیم به این واحد جدید یا نه؟ این واحد جدید رو از کجا تهیه میکنیم؟ سایتی داره؟ منظورم اینه که اگه سایت مال این آقا هست و خودشم نا پدید هست اگه کلا ناپدید شد، چی میشه؟ آخه از متنت من هیچی نفهمیدم...یعنی به احتمال زیاد خودتم هیچی نفهمیدی

من نقهمیدم باز رابطش با پول خارجی مثل دلار چیه،الان یکی پول تو دستشه میخواد تبدیلش کنه به این bitcoin چه باید بکنه؟

Anarchy نوشته: چرا مرزمند هست؟باز من متوجه نمیشم یعنی ما پولمون مثلا دلار رو تبدیل میکنیم به این واحد جدید یا نه؟ این واحد جدید رو از کجا تهیه میکنیم؟ سایتی داره؟ منظورم اینه که اگه سایت مال این آقا هست و خودشم نا پدید هست اگه کلا ناپدید شد، چی میشه؟ آخه از متنت من هیچی نفهمیدم...یعنی به احتمال زیاد خودتم هیچی نفهمیدی

نوشته بالا را من نخواندم راستش، پارسی کردم.

پیچیده ولی نیست آنارشی جان، پول یک چیز قراردادی است، پشتوانه خودش را هم در واقعیت از "هیچ" میگیرد.
برای نمونه پشتوانه بیشتر تراکنش‌های پولی امروزین زر است، ولی خود زر به خودی خود به چه دردی میخورد؟ هیچ.

پشتوانه bitcoin هم مانند زر است، که همان CPU و برقی است که برای mining یا فروکنِش bitcoin گُسارش میشود.

برای زر ما میرویم از معدن زر فرومیکنیم، در bitcoin هم میرویم از همچندی‌های مزداهکین (معادله‌های ریاضی) bitcoin بیرون میکشیم!

این رایانش‌ها سنگین هستند و برای یک رایانه بسیار تند امروزین هم زمان میبرد تا بتواند آنها را حل کند، هر چه پیش
میرویم نیز پیچیده‌تر میشوند و زمان بیشتری میدرازد تا دوباره bitcoin بیرون بکشیم. سال 2140 دیگر نمیشود چیزی بیرون کشید.


شمار bitcoin ها مرزمند است (از 21 میلیون بیشتر نمیشود)، چرا که در source code برنامه آمده که در گذر زمان از یک شماری بیشتر
bitcoin ساخته نشود، دوباره درست مانند معدن زر که پس از چندی ما همه زرهای درون زمین را فروکنده‌ایم: FAQ - Bitcoin


اکنون برای ساده‌سازی:

پس اکنون بگوییم 100 آدم داریم که 100 تا bitcoin دارند و همگی هم پذیرفته‌اند که این bitcoin
ها ارزشمند هستند و میاغازند به خرید و فروش و دادن خدمات اینترنتی و .. با bitcoin های ساخته شده.

در گذر زمان کاربران دیگری به شبکه می‌افزایند و bitcoin های بیشتر فروکنده میشوند و بهای ارزی bitcoin‌ نیز مانند دلار و یورو کم و زیاد میشود.

همین.

Anarchy نوشته: منظورم اینه که اگه سایت مال این آقا هست و خودشم نا پدید هست اگه کلا ناپدید شد، چی میشه؟

داده‌ها روی سایت که نیستند! هرکس با گرفتن نرم‌افزار bitcoin لیست همه تراکنش‌های انجام شده تاکنون را خواهد داشت و این
داده‌ها بدست کاربران یا سرور‌های شخصی همواره روی اینترنت در دسترس هستند: شبکه از گونه همتا به همتا است، مانند torrent

Russell نوشته: من نقهمیدم باز رابطش با پول خارجی مثل دلار چیه،الان یکی پول تو دستشه میخواد تبدیلش کنه به این bitcoin چه باید بکنه؟

میرود از کسی که bitcoin دارد میخرد! راسل جان شما بخوای euro بخری چیکار میکنی، میروی از کسی که euro دارد میخری.

bitcoin بریخت سکه فیزیکی هم داریم:



ولی بهترین کار خرید اینترنتی آن است، یعنی دلار میدهی، حساب اینترنتی bitcoin ات را پر میکنی.

اسکناس هوشمند هم داریم:

البته مهربد جان زر خیلی به درد میخورد :دی
برای نمونه استفاده از آن در مدارهای الکترونیکی .