دفترچه

نظریه خودکشی مسئولانه responsible suicide نظریه خودکشی مسئولانه از آنجایی ناشی می شود که ما حق ممات (مردن) را همانند حق حیات (زندگی کردن) به رسمیت بشناسیم. در واقع اگر بپذیریم که انسان بر سرنوشت خود مختار و تصمیم گیرنده است همانگونه که حق حیات یک حق اساسی در زندگی هر فرد بشمار میرود در نقطه مقابل حق ممات (مرگ) هم یک حق اساسی و مهم به حساب خواهد امد. از اینرو مرگ خودخواسته یا همان خودکشی هم بایستی به رسمیت شناخته شود. البته طرفداران حق خودکشی 2دسته اند: دسته ای که حق خودکشی را صرفا برای بیماران لاعلاج قطعی مجاز و محترم میشمارند و دسته ای که حق خودکشی را به عنوان یک حق اساسی و انسانی فارغ از شرایط جسمی و روحی متقاضی مجاز و محترم می شمارند. در هر صورت وقتی حق خودکشی را مجاز بدانیم موضوع جنبی دیگری که پیش می اید این است که خودکشی چگونه و به چه صورت؟ یکی از بهترین پاسخ ها میتواند این باشد: خودکشی مسوولانه! در حال حاضر در بیشتر کشورهایی که خودکشی مذموم و غیرقانونی است افراد برای خودکشی به راههای بعضا چندش اور و کثیف مانند زدن رگ دست و یا مزاحمت زا برای دیگران مانند پرت کردن خود زیر قطار مترو یا پرت کردن از ساختمان یا پل هوایی روی می اورند. در برخی موارد فردی که خود را از بالای ساختمان بلندی پرت کرده بر روی عابرینی افتاده که در حال زندگی ارام خود بوده اند و اساسا تصمیم و قصدی برای خودکشی نداشته اند اما قربانی بی خردی فرد خودکش شده اند و انان نیز به کام مرگ یا معلولیت رفته اند. ایا بهتر نیست بجای انکه افرادی را که تمایل به خودکشی دارند مجبور کنیم که از راههای غیرمعقول و غیر منطقی دست به خودکشی بزنند، تشویق نماییم تا با انتخاب روش هایی بی درد و بی دردسر خودکشی مسوولانه را تجربه نمایند؟ به این معنا که از انان بخواهیم بجای خودکشی در خفا با انتخاب خودکشی پزشکی (مرگ ارام توسط تیم پزشکی) علاوه بر تجربه مرگ راحت، اعضای بدن خود را به نیازمندان اهدا نموده و حتی جسد خود را نیز برای کمک به پیشرفت علم پزشکی به اتاق تشریح دانشکده های پزشکی اهدا نمایند. حتی اگر طبق اموزه های ادیان خودکشی را گناه کبیره بپنداریم با انتخاب این روش خودکشی میتوان تصور نمود که از بار گناه آن کاسته شود چرا که در ازای نیستی خود، با اهدای اعضای بدن به زندگی چندین نفر هستی می بخشیم و با اهدای جسد خود نیز کمک بزرگی به علم پزشکی و اموزش نجات جان انسان های دیگر می کنیم. ایا قانونی نمودن خودکشی و کمک به فرد خودکش در انجام راحت و بدون درد آن باعث ازدیاد آن میشود؟ برخی این ایراد را مطرح می کنند که در صورتیکه خودکشی قانونی باشد و تیم های پزشکی به انجام راحت و بدون درد آن کمک کنند شاهد افزایش تمایل به خودکشی خواهیم بود. در پاسخ باید گفت هرچند در دسترس نبودن راههای راحت و بدون درد ممکن است انگیزه اقدام به خودکشی را در عده ای کمرنگ نماید اما باید توجه داشت که در صورتیکه خودکشی وجهه قانونی داشته باشد می توان مراجعه کننده متمایل به خودکشی را از جلسات مشاوره و روان درمانی بهره مند نمود و چ بسا با طی نمودن این مراحل به شناختی برسد که بطور کل فکر و تمایل خودکشی از ذهن وی رخت بربندد. در صورتیکه در حالت اول فرد متمایل به خودکشی صرفا بدلیل در دسترس نبودن راههای راحت و بدون درد، ممکن است برای مدتی اقدام به خودکشی را به تاخیر اندازد اما کماکان افکار خودکشی و تمایل به خودکشی وی را رها نکرده اند و هر لحظه همچون شبحی وی را دنبال و ازرده خاطر می نمایند. بنابراین قانونی شدن خودکشی و کمک به این اقدام در مراکز پزشکی در صورتیکه همراه با مشاوره های پیش از اقدام باشند چ بسا در کاهش تمایل و اقدام به خودکشی هم موثر واقع شوند.